Page 15 - Michael 2024 styczen

sisz zawsze dodawać nowe pożyczki, aby uzupełnić i pieniądze straciłyby na wartości. Ale wcale nie to propo-
utrzymać ten sam poziom pieniędzy. nuje Kredyt Społeczny Douglasa.
Niektórzy radzą, że jeśli nie chcesz wpaść w długi, Dokładna księgowość
to nie pożyczaj. Ale faktem jest, że gdyby nikt nie poży- Kredyt Społeczny Douglasa proponuje, aby spo-
czał pieniędzy w banku, to w wannie, że tak powiem, nie łeczeństwo tworzyło pieniądze. Przywrócilibyśmy pie-
byłoby wody. Jest to sytuacja, w której nie ma wygranej: niądzom ich właściwą rolę i funkcję. Ilość pieniędzy
albo popadniesz w wieczny dług, albo będziesz żyć bez reprezentowałaby zdolność produkcyjną i była reprezen-
pieniędzy i ostatecznie umrzesz z głodu. towana przez uczciwą i dokładną księgowość.
Faktem jest, że to nie bankier nadaje pieniądzom Rząd powołałby księgowych i utworzyłby niezależ-
wartość, lecz produktywność i potencjał kraju. Bankier ny organ, który miałby funkcjonować jako Krajowe Biuro
nie produkuje absolutnie niczego; jedyne, co on robi, to Kredytowe. W Kanadzie Bank of Canada mógłby bardzo
tworzenie liczb, które umożliwiają krajowi wykorzystanie dobrze pełnić tę rolę. Krajowe Biuro Kredytowe byłoby
jego własnego potencjału produkcyjnego, własnego bo- odpowiedzialne za sporządzanie uczciwych rachunków,
gactwa. Bez produkcji wszystkich obywateli kraju liczby w których pieniądze byłyby po prostu odzwierciedleniem
bankiera są nic niewarte. Zatem rząd w imieniu społe- i dokładnym finansowym wyrazem rzeczywistości gospo-
czeństwa może sam stworzyć te liczby, reprezentujące darczej. Produkcja byłaby wyrażona jako składnik akty-
produkcję społeczeństwa, bez pośrednictwa prywatnych wów, a konsumpcja jako zobowiązanie. Ponieważ nie
banków i bez zadłużania się. możemy konsumować więcej, niż produkujemy, zobo-
Graham Towers był prezesem Bank of Canada od wiązania nigdy nie mogłyby przekroczyć aktywów, a za-
1935 do 1954 r., kiedy w kwietniu 1939 r. stanął przed dłużenie byłoby niemożliwe.
Parlamentarną Komisją ds. Bankowości i Handlu. Zapy- Działałoby to tak: nowe pieniądze byłyby emitowane
tano go: przez Krajowe Biuro Kredytowe według wskaźnika no-
„Czy może mi pan powiedzieć, dlaczego rząd po- wej produkcji i wycofywane z obiegu według tempa kon-
siadający władzę tworzenia pieniądza powinien od- sumpcji tej produkcji [broszura Louisa Evena, Zdrowy i
dać tę władzę prywatnemu monopolowi, a następnie skuteczny system finansowy, wyjaśnia szczegółowo ten
pożyczać z powrotem na procent to, co Parlament mechanizm]. Nie byłoby niebezpieczeństwa posiadania
może sam wytworzyć, aż do bankructwa państwa?”. większej ilości pieniędzy niż produktów, ponieważ istnia-
Odpowiedź Towersa: „Jeśli Parlament chce zmie- łaby stała równowaga pomiędzy pieniędzmi i produkta-
nić formę funkcjonowania systemu bankowego, z mi. Pieniądz utrzymałby swoją wartość, a inflacja była-
pewnością leży to w jego kompetencjach”. by niemożliwa. Pieniądze nie byłyby emitowane zgodnie
Nie ma zagrożenia inflacją z kaprysami rządu, ponieważ Krajowe Biuro Kredytowe
emitowałoby pieniądze zgodnie z faktami dotyczącymi
iektórzy powiedzą, że może istnieć niebezpie- produkcji i konsumpcji.
Nczeństwo, że rząd nadużyje tej władzy i wyemi- Najlepszym sposobem zapobiegania wzrostowi cen
tuje za dużo pieniędzy, co może doprowadzić do inflacji, jest ich obniżenie. Kredyt Społeczny Douglasa proponu-
i że w związku z tym byłoby lepiej pozostawić tę władzę je mechanizm obniżania cen, zwany „dyskontowaniem
bankierom, aby chronić ją przed kaprysami polityków. kompensowanym”. Mechanizm ten umożliwiłby konsu-
Odpowiadamy na to, że pieniądz emitowany przez mentom zakup całej dostępnej produkcji przy posiada-
rząd nie byłby bardziej inflacyjny niż pieniądz emitowa- nej sile nabywczej poprzez obniżenie ceny produktów o
ny przez banki. Byłyby to te same liczby w oparciu o tę określony procent, tak aby łączna cena wszystkich pro-
samą produkcję w kraju. Jedyna różnica polega na tym, duktów była równa całkowitej sile nabywczej dostępnej
że rząd nie zaciągałby długów ani nie płacił odsetek, aby dla konsumentów. Rabat byłby wypłacany handlowcowi
uzyskać te liczby. przez Krajowe Biuro Kredytowe. Byłby to znacznie sku-
Wręcz przeciwnie, pierwszą przyczyną inflacji są teczniejszy mechanizm niż obecnie stosowany przez
właśnie pieniądze kreowane przez banki w formie długu. Bank Kanady w walce z inflacją.
Nałożony na firmy i rządy obowiązek płacenia odsetek Nigdy więcej problemów finansowych
od pożyczek i zwracania bankowi większej ilości pienię- dyby rząd tworzył własne pieniądze zgodnie z
dzy, niż pożyczyły, wymusza inflację zarówno cen, jak i Gpotrzebami społeczeństwa, automatycznie byłby
podatków. w stanie zapłacić za wszystko, co jest w stanie wyprodu-
Jak Bank Kanady obecnie walczy z inflacją? Podno- kować, i nie musiałby już pożyczać od instytucji finanso-
si stopy procentowe! Dla ekonomistów odpowiedzialnych wych za granicą ani w kraju. Tak więc, jeśli chodzi o no-
za Bank Kanady inflacja oznacza, że w obiegu jest za wy projekt, rząd nie pytałby: „Czy mamy pieniądze?” ale
dużo pieniędzy, zatem zgodnie z ich rozumowaniem sto- „Czy mamy materiały i pracowników, aby to wykonać?”.
py procentowe muszą wzrosnąć, aby zaciąganie poży- Jeśli tak, pieniądze zostaną wyemitowane. Ludność Ka-
czek stało się mniej atrakcyjne, a tym samym zmniejszy- nady żyłaby w ramach swoich rzeczywistych środków fi-
ło ilość pieniądza w gospodarce. Jednak, jak zobaczymy zycznych i potencjału produkcyjnego.
później, Kredyt Społeczny Douglasa proponuje znacznie Innymi słowy, wszystko, co jest fizycznie możliwe,
skuteczniejsze i mniej bolesne narzędzie walki z inflacją. byłoby możliwe finansowo. Ściśle mówiąc, nie byłoby już
Oczywiście, gdyby rząd Kanady zaczął tworzyć lub problemów finansowych; jedynym ograniczeniem była-
drukować pieniądze zgodnie z kaprysami polityków i bez by zdolność produkcyjna kraju. Rząd mógłby finansować
żadnego powiązania z produkcją, mielibyśmy inflację, a wszystkie inwestycje i programy społeczne, których do- ►

www.czasopismomichael.pl . styczeń-luty 2024 15