Skoro Weishaupt należał do masonerii warto przytoczyć jego biografię podaną w „Słowniku Encyklopedycznym Masonerii” („Diccionario enciclopedico de la Masonieria”, Edditorial Kier, Buenos Aires, 1947), tom drugi, strony 886-887. Cytuję w skrócie. Adam Weishaupt urodził się w Ingolstadt (Bawaria) w roku 1747 i zmarł w Gotha w roku 1830. Studiował w Gimnazjum Jezuitów i był później profesorem prawa kanonicznego na Uniwersytecie w Ingolstadt. Po zniesieniu Zakonu Jezuitów (1773) pozostał profesorem w tymże Uniwersytecie, ale poza wykładami zbierał swych uczniów, aby wychować ich według własnej „filozofii”, która była bardzo krytyczna wobec chrześcijaństwa, zalecając swym uczniom czytanie książek Bayla (uważanego przez Kościół za heretyka) i zbliżając ich do masonerii.
Grupa ta przyjęła nazwę „oświeconych”, czyli Iluminatów i rozszerzyła się szybko na sąsiednie miasta, zwłaszcza na Eichstadt i na Monachium, pozostając organizacją tajną i przyjmując nazwę Zakonu, używając pseudonimów. Sam Weishaupt występował pod nazwiskiem Spartakusa i używał dla miast niemieckich nazw ze starożytnej historii greckiej, na przykład Ingolstadt nazywał Eleusis itd. W roku 1778 mason baron von Knigge, entuzjasta owego Zakonu Iluminatów, zwrócił uwagę Weishaupta na masonerię, uważając, że istnieje mała różnica między tymi dwoma stowarzyszeniami i namówił Weishaupta, aby wykorzystał loże masońskie do rozszerzenia wpływów Zakonu Iluminatów. Weishaupt, dzięki usługom von Kniggego, wstąpił do masonerii, wybierając loże w Monachium, nadto podporządkował cały swój Zakon masonerii. Dzięki temu Zakon Iluminatów rozprzestrzenił się szybko niemal na całe Niemcy, zajmując najważniejsze stanowiska w administracji państwowej, co spowodowało, że w roku 1781 Elektor Bawarii wydał dekret zabraniający istnienia tajnych stowarzyszeń.
Dwa lata później, Loża Matka w Berlinie, zaniepokojona wpływami Iluminatów na prace lóż, zakazała wszelkiej współpracy z Zakonem Iluminatów. W roku 1785 Weishaupt został usunięty z Uniwersytetu w Ingolstadt, a w rok później cała dokumentacja Zakonu została skonfiskowana przez władze państwowe. Na podstawie tej dokumentacji Weishaupt został aresztowany, osądzony i skazany wyrokiem sądowym na karę śmierci. Zdołał jednak zbiec, najpierw do Ratyzbony, a później do swego przyjaciela księcia Saksonii, zostając jego doradcą. Umarł w Gotha, w roku 1830, mając 83 lata.
Ks. prof. Michał Poradowski
