My dziś w świetle Ewangelii, licznych objawień Maryi dzieciom, ostatniego nauczania Magisterium Kościoła, możemy spokojnie włączyć dzieci jako heroldów tych wspaniałych zastępów Maryi, które stoczą ostatnią apokaliptyczną batalię ze złem dla wyzwolenia całej ludzkości1.
Maryja wskazała ten „najmniej oczekiwany przez ludzi sposób" w swoich licznych objawieniach dzieciom tych ostatnich dwóch wieków. Potwierdzi to Jan Paweł II: „Słowa orędzia zostały skierowane do dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Dzieci, jak Bernadeta z Lourdes, są szczególnie uprzywilejowane w tych objawieniach Matki Bożej"2. „Pokorna Służebnica Pańska bardzo chętnie powierza swoje orędzie ewangeliczne, a zarazem macierzyńskie, prostym i czystym duszom: trójce dzieci. Miało to miejsce właśnie w Fatimie, a wcześniej w Lourdes. « Ponieważ do nich należy królestwo niebieskie » (Mt 19,14), zgodnie ze słowami Pana. Jakże nie być zdumionym?3".
W tych prośbach Maryi mamy ewolucję i narastanie: w La Salette (1846) prosi o modlitwę; w Lourdes (1854) prosi o modlitwę i pokutę; w Fatimie (1917) prosi o najwięcej, zapraszając dzieci, aby poświęciły się Ojcu, ofiarując własne życie.
Przez Bernadetę daje nowy oddech duchowy Francji, zaatakowanej przez pozytywizm: przez Łucję, Franciszka i Hiacyntę przemienia masońską Portugalię w „swoją" ziemię, chroni ją przed drugą wojną światową i przed błędami komunizmu i otwiera dla całej ludzkości długą perspektywę pokoju.
W Fatimie Dziewica obiecuje trojgu pastuszkom, którzy Ją przyjęli, że ocali ich ojczyznę przed drugą wojną światową, co też się stało. Jeżeli przez „tak" tej trójki dzieci Maryja mogła ocalić naród przed wojną i komunizmem, to co będzie mogła zrobić wspólnie z zastępami dzieci, które wypowiedzą totalne „tak" Ojcu na Jej wzór? Ocali świat, jak wielokrotnie zapowiadał św. Pio z Pietrelciny.
Od początku XX wieku Duch Święty prowadzi Papieży w tym kierunku: św. Pius X w swoim dekrecie Quam Singulari z 1910 roku obniża wiek Pierwszej Komunii dzieci do wieku używania rozumu mówiąc, że „wśród dzieci będą święci". Benedykt XV, który obejmuje tron Piotrowy tuż po św. Piusie X, w lipcu 1916 roku zwraca się do wszystkich dzieci Europy, zachęcając je do przyjmowania Komunii, ażeby ustała trwająca straszliwa wojna, a ich modlitwę nazywa „wszechmogącą": „Tej wszechmocy dzieci zaufaliśmy"4. 15 kwietnia 1945 roku Pius XII tak się zwraca do dzieci5: „Pragniemy ponownie wezwać dzieci, zwłaszcza niewinne dzieci, ażeby wybłagały u Boskiego Odkupiciela, za pośrednictwem Jego Najświętszej Matki, by ludy ogarnięte niezgodą, walką i wszelkiego rodzaju nieszczęściami, mogły w końcu zostać uwolnione od żałoby i długich niepokojów", a 18 grudnia 1947 roku6 nalega: „W obecnych strapieniach pokładamy wielką ufność w modlitwach niewinnych dzieci, które Boski Odkupiciel w szczególny sposób przyjmuje i przedkłada".
W 1989 roku Jan Paweł II podczas audiencji dla 10 tysięcy dzieci Białej Armii powiedział: „Drogie dzieci, bardzo się cieszę, widząc was tak licznych i świętujących, i wszystkich pozdrawiam z miłością. Należycie do tego szczególnego stowarzyszenia modlitwy i apostolstwa, które nazywa się Białą Armią, ponieważ jest poświęcona Najświętszej Maryi Dziewicy. Znacie obowiązki waszego stowarzyszenia: poświęcić się Bogu Ojcu i Maryi, zobowiązując się do odmawiania Różańca, ze szczególnym zadaniem zadośćuczynienia w modlitwie, ażeby wielu nawróciło się do chrześcijańskiego orędzia. (…) Pomagajcie Kościołowi w jego misji Nauczyciela Prawdy, Matki łaski. Pomagajcie mu też w rozszerzaniu wiary, bądźcie prawdziwymi apostołami Jezusa (…)"7. I jeszcze: „Nie możemy zapominać o roli dzieci w Kościele. Prawdę mówiąc, już w Starym Testamencie pewne znaki wskazują na to, że dzieci traktowane były ze szczególną uwagą. W pierwszej Księdze Samuela (1 Sam, 1-3) opisany jest epizod powołania chłopca, któremu Bóg powierza orędzie i misję dla narodu. Dzieci uczestniczą w kulcie, w modlitwie zgromadzonego ludu. Czytamy u proroka Joela (Jl 2,16): « Zbierzcie dzieci i ssących piersi ». (…) Obecną katechezę, poświęconą apostolstwu świeckich, pragnę zakończyć wymownymi słowami mojego poprzednika, św. Piusa X. Uzasadniając obniżenie wieku, w którym można przystępować do pierwszej Komunii św., mówił: « Będziemy mieli świętych pośród dzieci ». I rzeczywiście mieliśmy takich świętych. Dzisiaj możemy dodać: Będziemy mieli apostołów pośród dzieci"8.
Tematy te raz jeszcze zostaną podjęte w „Liście do dzieci" na Boże Narodzenie 1994, pierwszym dokumencie papieskim adresowanym do nich bezpośrednio: „Prawdą jest, że Pan Jezus i Jego Matka wybierają właśnie dzieci, ażeby powierzać im sprawy wielkiej wagi dla życia Kościoła i ludzkości. (…) Pragnę powierzyć waszej modlitwie, drodzy mali przyjaciele, nie tylko sprawy waszej rodziny, ale także wszystkich rodzin na świecie. I nie tylko to. Mam jeszcze wiele spraw, które chcę wam polecić. Papież liczy na wasze modlitwy. Musimy się razem wiele modlić, ażeby ludzkość, a żyje na ziemi wiele miliardów ludzi, stawała się coraz bardziej rodziną Bożą, ażeby mogła żyć w pokoju. (…) Postanowiłem prosić was, drogie dzieci, abyście wzięły sobie do serca modlitwę o pokój"9.
A w 2002 roku, podczas modlitwy Anioł Pański w uroczystość Trzech Króli Jan Paweł II dał dzieciom jako szczególne zlecenie: „Kościół powierza dziś zadanie ewangelizacji w szczególny sposób dzieciom"10. To samo zadanie Jezus przed odejściem do nieba powierzył apostołom (Mt 28,19; Mk 16,15).
Co mają robić dzieci, aby pozwolić Duchowi Świętemu realizować w nich swój plan? Przede wszystkim mają poświęcić się Ojcu „w Maryi, z Maryją i przez Maryję".
Św. Ludwik Maria Grgnion de Montfort tak przedstawia tę kwestię w „Traktacie o Prawdziwym Nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny": „Wspomniane nabożeństwo polega na zupełnym oddaniu się Najświętszej Dziewicy, aby przez Nią należeć całkowicie do Pana Jezusa (św. Jan Damasceński). Trzeba Jej oddać:
1) nasze ciało ze wszystkimi jego zmysłami i członkami;
2) naszą duszę ze wszystkimi jej władzami;
3) nasze dobra zewnętrzne, czyli majątek, który obecnie posiadamy, jak i ten, który w przyszłości posiądziemy;
4) nasze dobra wewnętrzne i duchowe, to znaczy nasze zasługi, cnoty i dobre uczynki, zarówno dawne, jak teraźniejsze i przyszłe; słowem wszystko, co posiadamy w porządku natury i łaski" (Traktat o Prawdziwym Nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny IV.I.1 – 113).
W 1997 r. św. Teresa od Dzieciątka Jezus została ogłoszona doktorem Kościoła. Jej nauką jest „mała droga", zaproponowana przez Ducha Świętego tym, którzy naśladują Maryję, aby stać się „Jej biednymi dziećmi". To znamienne, że Ojciec Święty wskazał duchowość Teresy jako światło na nasze czasy: „Być dzieckiem, stać się jak dziecko – to znaczy wejść w samo centrum największej misji, do jakiej powołany został człowiek w Chrystusie, misji idącej przez samo serce człowieka. O tym doskonale wiedziała Teresa"11. « Ta mała karmelitanka czuje, że to w niej spełniły się słowa Pisma:
„Kto jest maluczki, niech przyjdzie do Mnie (…); miłosierdzie zostaje udzielone maluczkim". Wie, że dane jej było poznać naukę miłości, zakrytą przed mądrymi i roztropnymi, którą Boski Nauczyciel zechciał jej objawić tak, jak objawia ją maluczkim »12.
Ogłoszenie św. Teresy doktorem Kościoła, beatyfikacja pierwszych w historii dzieci, coraz częstsze objawienia Maryi dzieciom, nauczanie ostatnich Papieży i proroctwa de Montforta są „gwiazdą", prowadzącą nas coraz wyraźniej nie tylko ku duchowi dziecięctwa, ale ku konkretnym dzieciom. Jest to „wino ostatniej godziny", jakie Ojciec zachował, aby na ciemnym niebie obecnych czasów wybuchło światło Jego Miłosierdzia.
Jeśli sto lat temu wiek Dominika Savio (15 lat) wydawał się przeszkodą prawie nie do pokonania, aby doszło do jego kanonizacji, która była możliwa dopiero w 1954 roku, to teraz wiek świętych dzieci stopniowo się obniża: Antonietta Meo, zwana Nennoliną13, która przeżyła sześć i pół roku, została ogłoszona Służebnicą Bożą w 1972 roku; Laura Vicunia14, 13-letnia, została beatyfikowana w 1988 roku; Maria Carmen Gonzáles Valerio15, 9-letnia Służebnica Boża (1996); Hiacynta i Franciszek Marto, 9 i 11 lat, beatyfikowani w 2000 roku.
Wszystkie te dzieci ofiarowały swoje życie Bogu za braci, dając dowód niezwykłego męstwa, odwrotnie proporcjonalnego do ich wieku. Istnieją liczne świadectwa innych dzieci, które, choć jeszcze nie zostały włączone do księgi Świętych, okazały zaskakujące przejawy łaski, urzeczywistniając prorocze słowa św. Piusa X i Jana Pawła II.
Andrea D'Ascanio OFM Cap
1.) Ludwik Maria Grignion de Montfort wyprzedzając czasy w Regule dla księży z Towarzystwa Maryi zwraca wielką uwagę na ewangelizację dzieci („Zadanie katechety jest najważniejsze w misji", Reguła Kapłanów Towarzystwa Maryi, 79).
2.) Jan Paweł II, Homilia, 13 V 1982, Fatima, Portugalia
3.) Jan Paweł II, Audiencja generalna, 15 V 1991, Citta del Vaticano
4.) „Drżąc zatem o zbawienie rodzaju ludzkiego, ale jednak nie wątpiąc we współczucie Tego, który uczynił możliwe do naprawienia narody, poszukujemy schronienia w myśli i życzeniu, ażeby spodobało się wielkodusznej dobroci Boskiego Ojca odwołać się bardziej do niewinności dzieci niż do pokuty dorosłych. Dlatego zwróciliśmy się do was, o dzieci, abyście tak, jak przyjmujecie całą miłość waszych rodziców, łagodzicie ich cierpienia i stwarzacie dla nich przyszłość, tak samo przyjęli wyjątkową miłość Ojca wierzących, osłodzili Jego gorycze, stanowili nadzieję. Spoglądając na was, drogie dzieci, a w was spoglądając na wszystkie dzieci, które dziś na całym świecie przybliżyły się do Pokarmu Eucharystycznego, w tysiącach twarzy widzimy ten sam obraz Boga odbity w czystym zwierciadle waszej czystej duszy naznaczonej tą wszechmocą, jaka jest właściwa waszym błagającym wargom. Wszechmoc, która po pierwsze jest dzieckiem waszej niewinności, gdyż przed Bogiem jest o wiele skuteczniejszy akcent zawsze czystego serca niż akcent serca pokutującego i oczyszczonego. Po drugie wszechmoc, która jest towarzyszką waszej słabości, skoro Autor wszelkiej władzy dla zmieszania złudnej siły świata wybiera nie co innego jak infima mundi (…). Tej wszechmocy zaufaliśmy, dzieci, skoro w rocznicę tak smutnych wspomnień skierowaliśmy do was zaproszenie, abyście wszyscy przyszli do Niebieskiego Stołu (…). Stąd, niczym przy stole potopu postanowiliśmy uciec się do wzywania Bożej pomocy przez wszechmocny środek waszej niewinności", Osservatore Romano z 30 lipca 1916 r.
5.) Pius XII, encyklika Communium Interpretes.
6.) Pius XII, encyklika Optatissima Pax.
7.) Jan Paweł II, Audiencja specjalna dla dzieci z Białej Armii, 27 V 1989, Citta del Vaticano.
8.) Jan Paweł II, Audiencja generalna, 17 V 1994
9.) Jan Paweł II, List do dzieci w Roku Rodziny, 13 XII 1994, Citta del Vaticano.
10.) Jan Paweł II, Angelus, 6 I 2002, Citta del Vaticano.
11.) Jan Paweł II, Homilia, 2 VI 1980, Lisieux, Francja.
12.) Jan Paweł II, List apostolski z okazji ogłoszenia św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza Doktorem Kościoła powszechnego, 19 X 1997.
13.) Antonietta Meo (1930-1937) – Włoszka, w wieku pięciu lat został u niej wykryty rak w kolanie. Pisała „liściki" do Jezusa, do Boga Ojca i do Ducha Świętego, które później zostały zebrane i opublikowane. Amputowano jej jedną nogę, a ona ofiarowała swoje cierpienia w intencji zakończenia wojny w Abisynii: dwa dni po jej śmierci zakończyła się wojna. L. Boriello, Con occhi semplice, Antonietta Meo, Nennolina, Libreria Editrice Vaticana, Citta del Vaticano, 2001
14.) Laura Vicunia (1891-1904) – Chilijka. Matka bez ślubu żyła z bogatym argentyńskim obszarnikiem. Wychowawczyni dziewczynki, siostra Rosa, pozostawiła takie świadectwo: „kiedy po raz pierwszy wyjaśniałam sakrament małżeństwa Laura zemdlała, niewątpliwie dlatego, że wówczas odkryła, iż jej mama żyła w stanie grzechu". Ofiarowała swoje życie za nawrócenie matki. Po śmierci córki mama powróciła do swego kraju, a salezjanin, ks. Zaccaria Genghini, który był jej spowiednikiem, powiedział: „dopiero w niebie będziemy mogli ocienić zasługi tej kobiety", a druga córka, Amanda, powiedziała: „zawsze wierzyłam, że moja mama była świętą". J. Aubry, Laura Vicunia, Elledici, seria Testimoni, Leumann Turyn 2004.
15.) Maria Carmen Gonzáles-Valerio (1930-1939) – Hiszpanka. Podczas wojny domowej w Hiszpanii z rozkazu Manuela Diaza Azania, szefa komunistycznego rządu, został zamordowany jej ojciec. Zaledwie sześcioletnia dziewczynka, kiedy się o tym dowiedziała, powiedziała mamie: „Mamo, czy Azania się zbawi?". Mama odpowiedziała: „Zbawi się, jeśli będziesz ofiarowała umartwienia i modliła się za niego". Dziewczynka ofiarowała życie Bogu w tej intencji. Zaczęły dręczyć ją straszliwe cierpienia, które zakończyły się trzy lata później wraz ze śmiercią 17 lipca 1939 r. Rok później umarł we Francji jako wygnaniec Manuel Azania, któremu towarzyszył kapłan, składając takie świadectwo: „Azania umarł w pokoju z Bogiem po tym, jak z pełną świadomością przyjął sakramenty święte". 12 stycznia 1996 r. Jego Świątobliwość Jan Paweł II ogłosił Marię Carmen „czcigodną Służebnicą Bożą". P. Risso, Mari Carmen, figlia di un martire e vittima w: Mesaggero di Gesji Bambino di Praga, rok XCVIII (2002), nr 1.
