Przedstawiamy trzecią część streszczenia książki dra Olivera Heydorna „Ekonomia Kredytu Społecznego”, dokonanego przez prof. Ronniego Lessema. W MICHAELU drukowaliśmy artykuły Olivera Heydorna, jak również fragment jego książki „Ekonomia Kredytu Społecznego” („Social Credit Economics”) wydanej w 2014 r.
Zarówno podporządkowanie kredytu realnego kredytowi finansowemu, a także zawłaszczenie kredytu finansowego przez nieliczną elitę są utrzymywane jako konstytucyjne elementy tego, co Heydorn określa “finansowym zaprzęgiem” − monopolu, który elita utrzymuje nad kreacją finansowego kredytu.
Jako kontrast, w czasach minionych, kiedy wielu ludzi żyło na wsi i było w stanie zapewnić sobie byt poprzez gospodarowanie na swoim kawałku ziemi, duża część z nich mogła dostarczać potrzebne dobra i usługi, w miejscu i czasie, gdzie potrzeba, bez polegania w dużym stopniu na instytucji pieniądza. Dzisiaj finanse są tak powszechnie występujące, że ich gotowość do współpracy poprzez emisję pieniędzy jest, w wielu wypadkach, koniecznym warunkiem urzeczywistnienia kredytu realnego.
Dla Douglasa :
Istnieje ogromny żywotny interes w tym, aby posiadać najbardziej potężny monopol, który znała dotychczasowa historia świata, monopol, jak to nazywamy, kredytu, monopol kreacji i zarządzania pieniądzem, monopol, przeciw któremu każdy inny monopol blednie na znaczeniu (Douglas C.H., 1978, Money and the Price System [Pieniądze i system cen], Vancouver. Instytut Gospodarczej Demokracji).
Nie ma nic ani w integralnej naturze wszechświata, ani w wymaganiach funkcjonującego systemu gospodarczego, co mogłoby wymagać, aby ekonomiczni agenci znajdowali się na łasce instytucji finansowych w taki sposób. Po pierwsze, pieniądz w systemie Monopolu Kredytu jest utrzymywany sztucznie w niedoborze, a więc nigdy nie ma go wystarczająco dużo, aby zrealizować Kredyt Realny w jego całości. Po drugie, system finansowy zwykle kieruje ten niewystarczający wolumen pieniędzy do takich rządów, biznesów i jednostek, które uprawdopodobnią angażowanie się w takie działalności gospodarcze, które, z punktu widzenia banków, przyniosą największe zwroty. To skutkuje takimi modelami produkcji, dystrybucji i konsumpcji, które często stoją w sprzeczności z tymi wzorcami, które by nastąpiły, gdyby realizacja kredytu realnego była postrzegana jako całość działalności gospodarczej, w ten sposób służąc prawdziwemu celowi związków gospodarczych.
W takiej sytuacji obecny system finansowy, poprzez nie dostarczanie wystarczającego kredytu, który odpowiada kredytowi realnemu, nie katalizuje w pełni użytecznej produkcji. Jak to zaobserwował Douglas :
Fraza taka jak „państwo nie ma pieniędzy, aby wykonać to i owo” nic nie oznacza, dopóki nie powiemy również „brak jest dóbr i usług do wykonania tej rzeczy i nie można jej wyprodukować, dlatego bezużytecznym jest kreowanie ekwiwalentu pieniężnego dla nich”. Przykładowo, dziecinnym jest po prostu mówienie, że państwo nie ma pieniędzy na społeczne ulepszenia, czy jakikolwiek inny cel, podczas gdy posiada umiejętności, ludzi, materiał i zakład, aby te ulepszenia zrealizować. Banki i Skarb mogłyby wykreować pieniądze w 5 minut, i robią to od wieków (Douglas C.H., 1922, Kontrola i dystrybucja produkcji, Londyn. Cecil Palmer).
Jak długo istnieje realny popyt, i realna podaż, która zaspokaja ten popyt, nie może być żadnej zasadnej przyczyny gospodarczej, zarówno według Heydorna jak i Douglasa, dla odmowy emisji pieniędzy, które są potrzebne, aby połączyć te dwa elementy w celu udrożnienia użytecznej produkcji. Co jest fizycznie możliwe jest finansowo możliwe. Jak mówi znów Douglas :
Bezpośrednia przyczyna biedy w krajach rozwijających się leży w braku siły nabywczej producenta, z pomocą której mogłyby zostać uruchomione procesy produkcyjne, a kredyt realny zrealizowany [wykupiony – przyp. tłum.] (Douglas C.H., 1974, Demokracja gospodarcza. Sudbury, England, Bloomfield Books).
I kontynuuje mówiąc :
...jądrem kryzysu, przez który przechodzi dzisiejszy świat.. czego populacja świata pragnie, i co może otrzymać, jest wystarczająca ilość dóbr i usług ; nie istnieje niedobór tych dóbr i usług, czy to rzeczywisty czy potencjalny, ale one nie mogą zostać pozyskane w inny sposób niż poprzez pośrednictwo pieniądza, którego jest właśnie brak. Ten brak pieniądza nie jest, w żadnym sensie, naturalny, w sensie bycia nieuniknionym, ale jest całkowicie sztuczny, i jest rezultatem świadomej polityki w działalności systemu pieniężnego, chociaż ta polityka być może nie jest w pełni świadoma (Douglas C.H., 1979, The Breakdown of the Employment System [Upadek systemu zatrudnienia]. Vancouver. The Institute of Democracy).
W rzeczywistości część niezaspokojonego realnego popytu jest właściwie spowodowana przez nadwyżkę zdolności produkcyjnych w formie bezrobocia. Jest tedy rzeczą nadzwyczajną, że możliwym jest posiadanie ubóstwa w rezultacie nadwyżki zdolności produkcyjnych. Czego potrzeba to, zdaniem Heydorna, dodatkowa siła nabywcza, a nie więcej pracy. Teraz zwrócimy baczniejszą uwagę na bankowy system rezerwy cząstkowej.
System rezerw cząstkowych w dużym stopniu decyduje o naturze pieniądza, który ma potencjał służyć jako życiodajna krew w gospodarce narodowej, o szybkości obiegu pieniądza i o warunkach jego emisji. Pierwszym aspektem takiego systemu jest to, że zgodnie z jego procedurami, banki mają władzę kreacji pieniądza z niczego. Nowe pieniądze, które kreują banki istnieją w formie kredytu bankowego (niematerialne liczby wcześniej przedstawiane w formie cyfr na papierze, a dziś w postaci elektronicznych impulsów na ekranach komputerowych).
Według Douglasa :
Wspaniałą rzeczą, którą trzeba zauważyć w tej sytuacji jest to, że tworzenie bogactwa – rzeczywiste tworzenie dóbr i usług, które tworzą standard życia, rzeczy które tworzą różnicę między głodem a komfortem, i które tworzą wszystkie te rzeczy, które nazywamy cywilizacją – rzeczywiste tworzenie tych rzeczy jest wykonywane przez jedną organizację, ale tworzenie pieniędzy, jedynie poprzez które możliwe jest przeniesienie tych rzeczy od producentów bogactwa do tych, którzy chcą go konsumować, jest wykonywane przez całkowicie osobną organizację, nie mającą w ogóle rzeczywistego połączenia z produkcją bogactwa.
To jest tak, jak gdybyś miał linię kolejową, w której jeden zestaw ludzi dostarczałby pociągi, tabor kolejowy, sygnalizacje i dworce kolejowe – wszystko łącznie z ludźmi potrzebnymi do zarządzania koleją – i miałbyś całkowicie osobną organizację, która miałaby kontrolę nad biurem biletowym, mówiącą „będziemy robić co nam się podoba, jeśli chodzi o wydawanie i ograniczanie ilości biletów, aby to pasowało naszym celom” (Douglas C.H., 1943, Reconstruction [Rekonstrukcja]. Liverpool. K.R.P. Publications)
Banki nie tylko tworzą pieniądz ex nihilo w formie kredytu bankowego, pieniądz jest do tego prawie zawsze tworzony w formie oprocentowanego długu. W rzeczywistości kreacja i sprzedaż pieniądza dłużnego jest warunkiem sine qua non obecnego biznesu bankowego. Banki pośrednio roszczą sobie prawa do posiadania kredytu, który tworzą i wypożyczają go, aby „robić pieniądz” dla siebie. Jest częstym przypadkiem, że znacznie powyżej 98% podaży pieniądza państwa zindustrializowanego istnieje jako kredyt bankowy, a ponieważ kredyt bankowy jest zwykle tworzony jako oprocentowany dług, obecny system jest prawidłowo opisywany jako system oparty na długu. Ponadto, kiedykolwiek tworzony jest pieniądz dłużny, jest emitowany na warunkach, które maksymalizują finansowe zyski tych, którzy zarządzają systemem bankowym.
Dlatego system bankowy nie wyobraża sobie swojej należnej gaży, która miałaby pochodzić z jego służby na rzecz społeczeństwa, lecz z użycia pieniędzy, które stwarza, w celu przekserowania na własne interesy – nawet kosztem społeczeństwa. Jako takie banki, zdaniem Heydorna, są instytucjami raczej anty-społecznymi niż społecznymi. W rzeczywistości, zdaniem Douglasa : „roszczenie systemu bankowego do posiadania pieniądza, który tworzy jest roszczeniem do posiadania kraju”. (Douglas C.H, 1938, Warning Democracy [Ostrzeżenie demokracji]. London. Stanley Nott).
Douglas w rzeczywistości całkowicie wspierał zachowanie działań produkcyjnych dla zysku, pod warunkiem, że to konsumenci będą kontrolować polityki produkcyjne, co doprowadzi do optymalnego spełnienia potrzeb konsumenckich z jak najmniejszą ilością wysiłku dla wszystkich. To jest właśnie coś, co nazywał funkcjonalną w przeciwieństwie do anty-funkcjonalnej realizacji zysku.
Co więcej, tempo przyrostu siły nabywczej może zostać przyrównane do tempa przyrostu cen, (wtedy) gdy dodatkowa siła nabywcza się pojawia. W rzeczywistości Douglas ciągle obserwował, że wzrost cen ma tendencję wyprzedzającą do wzrostu siły nabywczej, ponieważ : (1) produkcja jest procesem o naturze wielœtapowej w danej jednostce czasu ; (2) firma odzyskuje swoje koszty ; (3) produkcja jest finansowana przez system oparty o pieniądz dłużny.
Jedną z bardzo istotnych konsekwencji podejścia Kredytu Społecznego (zob. poniżej) jest to, że konieczna rozbieżność w tempie wzrostu między realnym a finansowym kredytem, musi być dodatkowo spotęgowana przez postępującą zamianę siły roboczej na maszyny. Wraz z postępem technologicznym coraz mniej ludzi jest potrzebnych, aby obsługiwać maszyny przemysłowe. Banki z kolei mają zupełnie inne cele.
Rozważmy spekulacyjne wykorzystanie różnych instrumentów finansowych, które ludzie kupują w nadziei otrzymania nagrody pieniężnej, które wcale nie posiadają bezpośredniego związku z realną gospodarką. Dotyczy to akcji, derywatów, a wśród nich kontraktów futures, forward, swapów i opcji. Kredyt finansowy, ostatecznie powstający na bazie kredytu realnego, jest tutaj tworzony jedynie z intencją pomnożenia kredytu finansowego jako cel sam w sobie.
Szacuje się ponadto, że, przykładowo, znakomita większość wymiany walut obcych (98%), jest przeprowadzana w celach spekulacyjnych i że nawet duża część handlu międzynarodowego jest czysto finansowa, tzn. są to pieniądze wymieniane za pieniądze lub produkty finansowe. Jakby nie patrzeć, gospodarcza globalizacja nie polega przede wszystkim na handlowaniu dobrami realnymi na bazie różnych przewag komparatywnych, ale na handlowaniu pieniądzem za pieniądz. Jak dokładnie wzrost takiej natury ma zwalczać ubóstwo w procesie tzw. skapywania, jest nie lada zagadką. Chociaż dochody osiągane z takiej działalności są oddzielone od realnej gospodarki z uwagi na źródło ich pochodzenia, dostarczają one jednak kontroli nad realnymi zasobami dla ich posiadaczy. Dalej, jeśli rozważymy, że kredyt finansowy, który może zostać użyty w tych transakcjach nie jest tak naprawdę, na początku, własnością banków, lecz własnością indywidualnych członków społeczeństwa, takie praktyki, zdaniem Heydorna, muszą oznaczać najgorsze wyobrażalne formy hazardu.
Krótko mówiąc, szczególne korzyści – jego zdaniem − które mogą zostać osiągnięte z systemu finansowego, który funkcjonuje jako prywatny monopol, mogą wydawać się trojakie i blisko powiązane : (1) finansowe bogactwo (i dostęp do realnych zasobów, z którym się to wiąże) ; (2) prestiż społeczny ; i (3) władza polityczna nad polityką społeczną i gospodarczą. Co więcej, w ramach parametrów systemu gospodarczego dręczonego sztucznym niedoborem kredytu finansowego, przedsiębiorstwa nie mają innego wyboru, niż próbować osiągnąć jak największy możliwy zysk monetarny, jako środek wzmocnienia własnego ratingu kredytowego w bankach. Według Douglasa :
W przypadku państwa, w sytuacji obecnej, wszystkie rzekome usługi, które świadczy ono na rzecz społeczeństwa, powinny być wynagradzane ostatecznie z podatków. Inaczej mówiąc, aby wpływy z podatków uczynić równymi lub wyższymi niż wydatki, a dodatkowo mieć jak największą możliwą nadwyżkę, aby spłacić odsetki od pożyczek stworzonych przez hierarchię finansową (Douglas C.H., 1933, Credit, Power and Democracy [Kredyt, władza i demokracja]. Melbourne. Social Credit Press. (cdn)
Streszczenie “Ekonomii Kredytu Społecznego”
Olivera Heydorna dokonane przez Ronniego Lessema
