W dniu 8 września w archidiecezji warmińskiej wspomina się w liturgii dodatkowo objawienia Matki Bożej w Gietrzwałdzie, czyli święto Matki Bożej Gietrzwałdzkiej. W tym miejscu corocznie tego dnia odbywają się główne uroczystości ku czci tego święta. Możemy pokrótce wspomnieć to objawienie, które dotąd jest jedynym objawieniem uznanym oficjalnie przez biskupa miejscowego w Polsce.
Gietrzwałd to maleńka miejscowość w archidiecezji warmińskiej, założona w 1352 r. przez kapitułę warmińską. Kościół murowany powstał tu na początku XVI w. Warmia i Gietrzwałd szczęśliwie ostały się przed burzą reformacji. W 1877 r. Gietrzwałd stał się miejscem objawień Matki Bożej, która przemówiła do dwóch dziewczynek w dialekcie warmińskim. Matka Boża oznajmiła im, że jest Niepokalanie Poczęta i wyraziła życzenie, aby ludzie codziennie odmawiali Różaniec i zaniechali pijaństwa, z czym wiązała się obietnica, że wkrótce zakończy się prześladowanie Kościoła w Królestwie Polskim, a parafie na Warmii, pozbawione (na skutek Kulturkampfu) kapłanów, zostaną ponownie obsadzone. By mieć pewność co do zeznań obu dziewczynek, rozdzielono je, by mieszkały oddzielnie pod opieką zaufanych rodzin i nie spotykały się ze sobą. Jednak ich zeznania na temat tego, co widziały podczas objawień, pieczołowicie spisywane przez proboszcza, prawie we wszystkich szczegółach się zgadzały.
Komisja powołana przez ówczesnego biskupa warmińskiego E. Kretzmera uznała objawienia za autentyczne. Ks. Augustyn Weichsel, proboszcz Gietrzwałdu, mimo szykan władz pruskich, zaczął realizować treść objawień, pogłębiając życie religijne w parafii i okolicy. Obie wizjonerki wstąpiły do szarytek. Justyna Szafryńska1 jednak po jakimś czasie opuściła nowicjat i wyszła za mąż. Barbara Samulowska (siostra Stanisława) wytrwała w życiu zakonnym, pracowała w szpitalach i sierocińcach Gwatemali i zasłynęła świętością swego życia. W 2005 r. została ogłoszona Służebnicą Bożą, rozpoczęto też jej proces beatyfikacyjny.
Stojąca przed kościołem kapliczka objawień została wybudowana już w trakcie objawień na wyraźną prośbę Maryi. Wizjonerki otrzymały dokładne wskazania, jak ma wyglądać figura w kapliczce. Z miejscem objawień łączy się źródełko, znajdujące się nieopodal rzeki Giłwy. Wypełniając prośbę proboszcza Weichsla Matka Boża podczas swego objawienia 8 września, w święto swego Narodzenia, pobłogosławiła źródełko. Od tego czasu w miejscu tym wielu pielgrzymów doznaje łask i uzdrowień. Gietrzwałd jako miejsce objawień Niepokalanie Poczętej, a również z powodu tego źródełka słusznie jest nazywany „Polskim Lourdes". (…)
Przez dwa i pół miesiąca Matka Boża objawiła się ponad 160 razy. Choć objawień było niezwykle dużo, jednak słowa Matki Bożej w nich są krótkie i pełne głębokiej treści. Pokazuje się ona jako zatroskana Matka lub raczej suwerenna Królowa, która cierpliwie zajmuje się drobnymi sprawami swych dzieci i podwładnych, głosi im jednak prawdy wieczne i wzmacnia podstawowe nawyki życia katolickiego, zwłaszcza odmawianie Różańca.
W pierwszym objawieniu dnia 27 czerwca, akurat po zdanym egzaminie z katechizmu przed I Komunią św., Justyna Szafryńska zobaczyła na klonie przed kościołem „niezwykłą jasność, w niej biało ubraną postać z długimi włosami opadającymi na ramiona, siedzącą na złocistym tronie", otrzymującą hołd od anioła jako Królowa Niebios i Pani Aniołów. Matka Boża w objawieniach nawiązywała więc do swego cudownego obrazu w kościele. Zdarzyło się to podczas wieczornego Anioła Pańskiego. Następnego dnia podobne objawienie ukazało się również w czasie bicia dzwonów na Anioł Pański, kiedy Justyna wraz z koleżankami na tym samym miejscu odmawiała Różaniec. Od 30 czerwca taką samą wizję otrzymywała Justyna i jej kuzynka Barbara Samulowska. Na prośbę proboszcza Justyna zapytała: „Czego żądasz, Matko Boża?" i usłyszała odpowiedź: „Życzę sobie, abyście codziennie odmawiali Różaniec". Za odmawianie Różańca obiecała uzdrowienie licznych chorych. Następnego dnia na pytanie kim jest, postać odpowiedziała: „Jestem Najświętsza Panna Maryja Niepokalanie Poczęta". Jak i w Lourdes, Matka Boża tu potwierdziła dogmat Niepokalanego Poczęcia. (…) Maryja nakazała wizjonerkom wstąpienie do klasztoru i powiedziała: „Dobrze jest, jeśli do klasztoru idzie tyle osób, ile może".
Owoce objawień były nadzwyczajne. Przyczyniły się do odrodzenia religijnego całej (polskiej i niemieckiej) ludności Warmii. Ożywiły też wśród polskiej ludności Warmii poczucie narodowe. Ustalił się zwyczaj codziennego odmawiania Różańca, osłabła plaga pijaństwa, powstało bractwo trzeźwości, dokonywały się liczne nawrócenia i uzdrowienia. Już podczas pierwszych badań nad objawieniami ks. Franciszek Hipler zanotował 10 cudownych uzdrowień z chorób, co do których nawet dzisiejsza medycyna jest bezsilna. Do dnia dzisiejszego napływają do sanktuarium świadectwa o takich uzdrowieniach. W ciągu roku do Gietrzwałdu przybywa około milion pątników, w każdą niedzielę bywa ich do kilkunastu tysięcy.
Ks. Edmund Naujokaitis FSSPX
Barbara Samulowska (1865-1950) – wraz ze swoją kuzynką Justyną Szafryńską była świadkiem objawień Matki Bożej w Gietrzwałdzie. Obie zostały umieszczone w klasztorze Sióstr Miłosierdzia w Lidzbarku. Barbara z Justyną w 1884 r. przyjechały do Paryża i rozpoczęły nowicjat w domu zgromadzenia przy ulicy du Bac. W 1895 r. Barbara wyjechała do Gwatemali, gdzie była rektorką seminarium Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia do 1907 r., a potem przełożoną szpitala i kierowniczką sierocińca. Zmarła 6 grudnia 1950 r. w Gwatemali w opinii świętości.
1.) Justyna Szafryńska – urodziła się w 1864 r. Od 28 czerwca 1877 r. przez dwa i pół miesiąca Matka Boża objawiała się dwóm dziewczynkom, które zostały po 16 września tego roku umieszczone u Sióstr Miłosierdzia w Lidzbarku Warmińskim. W 1897 r. Justyna wystąpiła z zakonu w wieku 33 lat i wyszła za mąż. Nie była szczęśliwa w małżeństwie, żyła w nędzy. Nieznana jest data jej śmierci.
