Posiadanie bezpieczeństwa ekonomicznego oznaczałoby, że dopóki na polach rośnie pszenica, na każdym stole znalazłby się chleb, nie tylko dzisiaj, ale także w przyszłości. Tak byłoby w przypadku innych potrzeb materialnych, takich jak ubrania i schronienie.
W naszych nowoczesnych społeczeństwach, zwłaszcza w krajach z zaawansowanymi i wysoko rozwiniętymi technologiami, produkcja jest tak obfita, że podstawowe potrzeby każdego mogą być zaspokojone, szczególnie w przypadku żywności, odzieży i schronienia. Dotyczy to również innych produktów.
Najwyraźniej bogaci nie są w stanie zjeść całej żywności, nosić wszystkich ubrań, ani mieszkać we wszystkich domach, które są obecnie wytwarzane i produkowane. Nawet mniej mogliby zdziałać, gdyby wszyscy chcący pracować byli zatrudnieni, lub pracowali na stanowiskach, produkujących towary, które nie byłyby ani szkodliwe, ani niestosowne.
Gdyby istniał wolny przepływ towarów i produktów, zamiast piętrzenia ich w magazynach i na ladach handlowych, każdy miałby to, co mu potrzebne. Nikt nie pozostawałby bez zaspokojenia podstawowych potrzeb.
Major Douglas, założyciel Kredytu Społecznego, wyjaśnił to podczas składania zeznań przed Stałym Komitetem Izby Gmin ds. Bankowości i Handlu, w Ottawie, w 1934 r. Stwierdził, że istniała obfitość dla wszystkich, faktycznie lub potencjalnie, i odejmowanie jednym, aby dać innym było po prostu socjalizmem. To nie było jego rozwiązanie, powiedział. Jego sposobem było spieniężenie bogactw, które istniały, aby zaspokoić potrzeby wszystkich.
Wina tkwi w istniejącym systemie finansowym, który nie uznał potrzeby dystrybucji obfitości dóbr do wszystkich. System pieniężny został wynaleziony, aby z łatwością przyspieszyć przepływ towarów między producentami i konsumentami. Istnieje produkt do sprzedania; sprzedajemy go i otrzymujemy pieniądze. Z kolei, za te pieniądze kupujemy to, czego chcemy od innych producentów. Dawno minął czas, kiedy towary mogły być dystrybuowane poprzez prosty handel wymienny między producentami.
Jednak dzisiaj ponad połowa populacji nie otrzymuje pieniędzy z pracy zarobkowej. Ale wszyscy mają prawo do życia i przetrwania. Dzisiejsza produkcja przynosi coraz obfitsze zyski przy mniejszych nakładach pracy ludzkiej, dzięki innowacjom technicznym. Innowacja jest wynikiem „dziedzictwa kulturowego" przekazywanego z pokolenia na pokolenie. To dziedzictwo kulturowe nie jest własnością jednej osoby lub jednej grupy, ale jest raczej dziedzictwem wszystkich. Jest to dobro wspólne, które należy do obecnego pokolenia, i dlatego, filozoficznie i społecznie mówiąc, każdy ma prawo do udziału w produkcji społecznej.
System finansowy nie uznaje tej rzeczywistości. Dystrybuuje pieniądze wymagane do uczestnictwa w zakupie towarów i usług tylko do osób pracujących za wynagrodzenia i pensje.
Według Douglasa idealny system finansowy pełni zarówno funkcję księgowości jak i funkcję dystrybucyjną. Mówiąc przed tą samą komisją wspomnianą powyżej, zauważył on, że dotychczasowy system finansowy przynosił korzyści tylko temu systemowi. Nie odzwierciedlał on realiów produkcji i był wadliwy jako system dystrybucji. Gdyby działał poprawnie, to rzeczywiście odzwierciedlałby realia produkcji i zapewniałby dystrybucję produkcji do populacji.
Aby zapewnić dystrybucję, system finansowy powinien dostarczyć siłę nabywczą wszystkim osobom. W końcu produkcja istnieje dla konsumpcji, a co za tym idzie, dla konsumentów.
Wszyscy konsumenci, jako obywatele, mają prawo do udziału w bogactwie produkcji. Wszyscy mają to uprawnienie po prostu dlatego, że są istotami ludzkimi. Papież Jan XXIII przypomniał słowa swojego poprzednika Piusa XII: „Dobra stworzone przez Boga dla wszystkich ludzi, powinny dostawać się wszystkim, według zasad sprawiedliwości i miłości. Każdy człowiek, jako istota żyjąca i obdarzona rozumem, ma rzeczywiście z natury zasadnicze prawo korzystania z materialnych dóbr ziemi, chociaż ustalanie szczegółowych wskazań dla realizacji tego prawa w praktyce pozostawiono woli ludzkiej i prawnym formom poszczególnych narodów".
Szczegółowa decyzja o praktycznej realizacji tego prawa powinna być obowiązkiem każdego godnego tej nazwy rządu i powinna zapewniać, że nikt nie zostanie w tym procesie pominięty, upokorzony lub zdegradowany. W gospodarce Kredytu Społecznego nikt nigdy nie cierpiałby degradacji. Nie byłoby aplikacji ani oceny kwalifikacji, ponieważ społeczeństwo nigdy nie może stracić z oczu wolności i godności jednostki.
Aby być całkowicie społeczną, ekonomia Kredytu Społecznego gwarantowałaby dystrybucję produkcji wszystkim poprzez przekazywanie okresowej dywidendy każdej osobie. Dywidenda zostanie wypłacona osobie fizycznej, dlatego że jest człowiekiem, a nie dlatego, że jest zatrudniona. To jest prawdziwa cecha społeczna autentycznego Kredytu Społecznego. Każdy, kto odrzuca powszechną dywidendę równie dobrze może być reformatorem monetarnym, ale z pewnością nie jest Kredytowcem Społecznym. Miałby raczej skłonności socjalistyczne.
Kredyt Społeczny uznaje każdą osobę za kapitalistę, ponieważ jest współspadkobiercą owoców postępu i dziedzictwa kulturowego przekazanego od poprzednich pokoleń. Każda osoba jest współwłaścicielem tego postępu, który jest największym ze wszystkich czynników nowoczesnych metod produkcji.
Kredyt Społeczny zawsze kładzie nacisk na osobę ludzką. Jeśli w ogóle zajmuje się grupami i organizacjami, ma przypominać, że grupy istnieją dla każdej z osób, które je tworzą; że stowarzyszenia muszą ze swej natury dystrybuować każdemu ich członkowi korzyści wynikające z jego przynależności.
Niestety, często zapominany jest cel, dla którego organizacje istnieją, a jednostka istnieje, aby służyć organizacji i staje się jej podporządkowana. Ideologia socjalistyczna przejmuje władzę, a biurokracja króluje. Państwo staje się najważniejsze i kontroluje oraz wprowadza ustawodawstwo dotyczące każdego szczegółu życia jednostki.
W rzeczywistości i zgodnie z nauczaniem Kościoła każda osoba i każda rodzina jest naturalnie wyposażona, by decydować, co jest najlepsze, a tym samym określać swoje potrzeby z systemu produkcji. Indywidualna siła nabywcza pozwala każdej osobie dyktować systemowi produkcyjnemu, czego chce, w dokładnej mierze, jaką posiada ta siła nabywcza. I tak produkcja znajduje swój prawdziwy cel — cel, który doprowadzi do wypełnienia potrzeb jednostki.
Bezpieczeństwo ekonomiczne jednostki będzie oznaczać bezpieczeństwo ekonomiczne dla wszystkich. To różni się od ogólnego bezpieczeństwa całości, czasami nazywanego powszechnym dobrobytem, który propagowaliśmy dla nas. Ten rodzaj zabezpieczenia nie zwraca uwagi na indywidualne bezpieczeństwo ekonomiczne, nawet gdy państwo rozwija tak zwane programy „opieki społecznej".
* * *
Artykuł ten kończy się kilkoma przemyśleniami Douglasa zaczerpniętymi z przemówienia, które wygłosił w Newcastle-upon-Tyne 9 marca 1937 r.
„Pierwszym krokiem w kierunku bezpieczeństwa jednostki jest naleganie na bezpieczeństwo jednostki. Mam nadzieję, że nie jest to trudne do zrozumienia. Jeśli stawiamy bezpieczeństwo jakiejkolwiek instytucji przed bezpieczeństwem jednostki, możemy przedłużyć życie tej instytucji, ale na pewno skrócimy życie wielu osób. Instytucje są środkami do celu i nie sądzę, że za dużo jest powiedzieć, iż wznoszenie środków do celów, instytucji ponad człowieczeństwo, stanowi grzech niewybaczalny, w sensie pragmatycznym, że sprowadza na siebie najstraszniejsze kary, które zawiera życie...
U podstaw rosnącego niebezpieczeństwa rządów i innych wcieleń realizacji leży idea, że wszyscy ludzie są do siebie podobni. Abstrahując od tego przypadku, uważam, że wraz z rozwojem ludzie stają się coraz bardziej różni. Ale mają wspólne elementy, a te wspólne elementy są jedyną częścią ludzkiego charakteru, którą może zajmować się system demokratyczny i powinien zajmować się system demokratyczny.
Wszyscy potrzebujemy jedzenia, odzieży i schronienia; oraz możemy porozumieć się i powinniśmy porozumieć się, aby uzyskać te artykuły pierwszej potrzeby jako warunek naszej dalszej zgody na porozumienie w każdym innym uzgodnionym celu.
Głównym zastosowaniem rządu w zdrowym świecie byłoby upewnienie się, że największą wspólną miarą woli ludności, od której pochodzi — lub powinien pochodzić — jego autorytet, jest wystarczająca ilość pieniędzy na przyzwoite utrzymanie".
Major Douglas był magistrem ekonomii, a także socjologii. Był biegły w polityce i zalecał, by ludzie oczekiwali wyników od swojego rządu, i zwracali uwagę na cele, a nie dawali się złapać na kłótnię nad środkami.
Louis Even
