Janusz Krasiński był wybitnym prozaikiem, dramaturgiem, autorem słuchowisk radiowych, scenariuszy i reportaży. Jest on jednym z najważniejszych pisarzy polskich drugiej połowy XX i początku XXI wieku. Urodził się 5 lipca 1928 roku w Warszawie. Podczas okupacji był członkiem Szarych Szeregów, brał udział w Powstaniu Warszawskim. Trafił do obozu w Pruszkowie, a następnie do obozu Auschwitz, skąd został przeniesiony do obozu Flossenburg-Hersbruck pod Norynbergą. Razem z innymi więźniami tego obozu pod koniec marca 1945 roku został przetransportowany do obozu Dachau, który 9 kwietnia 1945 roku wyzwolili Amerykanie. Do 1947 r. Krasiński pozostał w Niemczech, mieszkał m.in. w Monachium, gdzie uczęszczał do szkoły średniej. Gdy w 1947 r. powrócił do Polski, aresztowano go pod zarzutem rzekomego szpiegostwa na rzecz wywiadu USA. Skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na 15 lat więzienia (Mokotów, Rawicz, Wronki), zwolniony został w 1956 roku na mocy amnestii, ale z zarzutu szpiegostwa uwolnił go dopiero Sąd Najwyższy − Izba Wojskowa w 1998 roku. Pracował w Polskim Radiu, w redakcjach kilku czasopism („Kultura” warszawska, „Współczesność”, „Dialog”), w zespole filmowym „Iluzjon”. Był członkiem Związku Literatów Polskich w latach 1960-1983 (wiceprezesem Zarządu Głównego ZLP w latach 1978-1980), a w latach 2005-2008 prezesem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Pierwsza powieść Krasińskiego „Haracz szarego dnia” ukazała się w 1959 r., potem wydał m. in. tom opowiadań „Jakie wielkie słońce” (1962), powieści „Wózek” (1966), czterotomowy cykl powieści autobiograficznych uhonorowany w 2006 r. nagrodą im. Józefa Mackiewicza („Na stracenie”, „Twarzą do ściany”, „Niemoc”, „Przed agonią”). Opowiadając o życiu bohatera cyklu Szymona Bolesty, będącego alter-ego autora, Krasiński pisał o doświadczeniu totalitaryzmu − PRL-owskim życiu człowieka, któremu doświadczenia życiowe nie pozwalają uwierzyć w komunistyczny system ani też iść z nim na kompromis. Opublikował też wybór dramatów „Czapa” (1973), a także zbiory reportaży m. in. „Przerwany rejs »Białej Marianny« „ (1960), „Trzeci horyzont” (1964), „Żywioł dotąd nieznany” (1973). Dwa jego dramaty : „Czapa” i „Śniadanie u Desdemony” wystawiano w Paryżu, Linzu i Moskwie.
Janusz Krasiński był wielkim patriotą, ale po 1989 r., kiedy to ukazywał się cykl najważniejszych jego powieści opisujących dramatyczne przeżycia ich bohaterów w czasie komunizmu i zbrodnie stalinizmu w Polsce, otoczyło go wielkie milczenie mediów i krytyki literackiej. Sam był wielkim krytykiem postkomunistycznej rzeczywistości polskiej po 1989 r. Krakowskie wydawnictwo ARCANA opublikowało cały cykl czterech powieści, a po tragicznej śmierci pisarza (14 października 2012 r.) ukazała się ukończona tuż przed śmiercią piąta część pt. „Przełom”, wydana w 2015 r. Cały cykl „zapisał się złotymi zgłoskami w dziejach polskiej prozy współczesnej”.
Publikujemy fragmenty pochodzące z pierwszego tomu cyklu, noszącego tytuł „Na stracenie”. Bohater książki Szymon Bolesta został po powrocie z Niemiec do Polski w 1947 r. wtrącony do ubeckiego więzienia po fałszywym oskarżeniu go o szpiegostwo na rzecz amerykańskiego wywiadu. (JAL)
