Page 6 - Michael 2011 marzec
P. 6
Beatyfikacja Jana Pawła II • Rzym 1 maja 2011 r.
podobieństwo Boskie w duszy, swą mocą wrodzoną dą- daniem dzieło reformy Karmelu i daje początek nowe-
ży do usunięcia formy przeciwstawnej, formy czegoś, co mu sposobowi życia w pierwszym klasztorze w Duruelo.
stworzone, przyrodzone i ograniczone, do usunięcia jej w Pierwszy karmelita bosy przeżywa wszystkie trudno-
sensie intencjonalnym, a mianowicie tak, by nie skupiała ści i przeciwności rodzącej się wspólnoty zakonnej, ja-
na sobie pożądania woli, lecz aby Bóg był coraz bardziej ko mistrz i wychowawca, a także spowiednik w klaszto-
kochany i tym samym coraz doskonalej osiągana była Je- rze Wcielenia w Avili. Uwięzienie w Toledo, samotność
go forma intencjonalna jako przedmiot miłości i – kon- klasztorów El Calvario i La Peñuela w Andaluzji, prace
sekwentnie – aby coraz bardziej powiększało się samo apostolskie w klasztorach mniszek, funkcja przełożone-
nadprzyrodzone zjednoczenie na zasadzie podobieństwa, go – wszystko to miało znaczący wpływ na ukształto-
aż po ostateczne przeobrażenie poprzez uczestnictwo wanie się jego osobowości i znalazło odbicie w liryce
w Bogu. Jasno już teraz ukazuje się znaczenie miłości jego poezji, komentarzach do jego pism, prostocie życia
w wierze i rozumie. Wiara bowiem żywa przez miłość klasztornego oraz w wędrownym apostolacie.
uznana została za właściwy środek zjednoczenia. Miłość W swoich pismach czyni aluzje do ówczesnych he-
zaś zawsze szuka uzyskania podobieństwa z Bogiem w rezji i błędów. Pod koniec życia jest gotów udać się do
podporządkowanej sobie władzy, tj. w woli. Wiara winna Meksyku, aby tam głosić Ewangelię i czyni przygotowa-
po pierwsze – być ukształtowana miłością, po drugie – nia do realizacji tych projektów, jednak choroba i śmierć
działać przez miłość. mu to uniemożliwiają.
Karol Wojtyła Ciemna noc wiary i milczenie Boga
Powyższe rozważania pochodzą z rozprawy doktorskiej ks.
Karola Wojtyły obronionej na Angelicum w 1948 r., zatytuło- Doktor Mistyczny przyciąga dzisiaj szczególną uwa-
wanej „Świętego Jana od Krzyża nauka o wierze”. gę wielu wierzących i niewierzących swym opisem nocy
ciemnej jako doświadczenia typowo ludzkiego i chrze-
Jan Paweł II ścijańskiego. Nasza epoka przeżyła dramatyczne mo-
menty, w których doświadczenie milczenia czy nieobec-
Kontemplacja Chrystusa ności Boga, klęski i nieszczęścia, takie jak wojny albo
ukrzyżowanego jak pochłaniający wiele niewinnych istot holokaust, po-
zwoliły głębiej zrozumieć znaczenie symbolu nocy, na-
Mistrz w wierze dając mu ponadto charakter doświadczenia zbiorowego,
stanowiącego element rzeczywistości samego życia, nie
Św. Jan od Krzyża jest znany w Kościele i w świecie tylko pewien etap rozwoju duchowego. Dzisiaj doktryna
kultury pod wieloma aspektami: jako pisarz i poeta języ- świętego jest przyzywana wobec niezgłębionego miste-
ka kastylijskiego, artysta i humanista, człowiek o głębo- rium cierpienia ludzkiego. Mam tu na myśli ten szcze-
kim doświadczeniu mistycznym, teolog i duchowy egze- gólny świat cierpienia, o którym mówiłem w Adhortacji
geta, duchowy mistrz i kierownik dusz. Postać i pisma Apostolskiej Salvifici doloris. Cierpienia fizyczne, mo-
tego mistrza na drogach wiary oświecają wszystkich, ralne czy duchowe, jak choroba, plaga głodu, wojna, nie-
którzy szukają Boga na drodze kontemplacji i w bezinte- sprawiedliwość, samotność, brak sensu życia, kruchość
resownej służbie braciom. W swojej wzniosłej twórczo- ludzkiego istnienia, bolesne doświadczenie grzechu, po-
ści poetyckiej, w swoich traktatach doktrynalnych – Dro- zorna nieobecność Boga są dla wierzącego doświadcze-
ga na Górę Karmel, Noc ciemna, Pieśń duchowa, Żywy niem oczyszczającym, które można nazwać nocą wiary.
płomień miłości – tak jak i w pomniejszych, lecz boga- Temu doświadczeniu Jan od Krzyża nadał symbo-
tych w treść Słowach światła i miłości, Radach i wska- liczne i wymowne określenie nocy ciemnej, z wyraźnym
zówkach, Listach, święty zostawił nam syntezę chrześci- odniesieniem do jasności i ciemności tajemnicy wiary.
jańskiej duchowości i jej mistycznego doświadczenia. Nie próbując dać spekulatywnej odpowiedzi na trudny
Za jego życia (1542-1591) Hiszpania Europa i Ame- problem cierpienia, w świetle Pisma Świętego i doświad-
ryka otwarły się na nową epokę głębokiej i twórczej re- czenia odkrywa i ukazuje tę cudowną przemianę, której
ligijności. Był to czas rozkwitu ewangelizacji i reformy Bóg dokonuje w ciemnościach: „umie On doskonale wy-
katolickiej, konfliktów wewnętrznych i zewnętrznych. dobyć ze zła dobro” . Chodzi tu ostatecznie o przeżycie
3
Dzieciństwo i młodość przeżywa w skrajnym ubóstwie, całej prawdy tajemnicy śmierci i zmartwychwstania w
torując sobie drogę pracą własnych rąk w Fontiveros, Chrystusie.
Arevalo i Medina del Campo. Idzie za głosem powołania Człowiek, który doświadcza bólu lub niesprawiedli-
karmelitańskiego, otrzymuje gruntowną formację w mu- wości, prawie spontanicznie odczuwa żal do Boga lub
rach Uniwersytetu w Salamance. Po opatrznościowym wręcz oskarża Go o milczenie lub nieobecność. Ci, któ-
spotkaniu ze św. Teresą od Jezusa podejmuje z całym od-
3 Pieśń duchowa, 23, 5.
10 marzec-kwiecień 2011 www.michael.org.pl