Michael styczeń - luty 2010

6 / 16

styczeń-luty 2010 Dwumiesięcznik MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada • Tel.: (450) 469-2209 • Fax (450) 469-2601
Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Traugutta 107/5, 50-419 Wrocław, Polska • Tel.: (071) 343-6750 • •
Kapłan w świecie
cyfrowym
Papież Benedykt XVI ogłosił 24 stycznia
2010 r. w święto św. Franciszka Salezego – pa-
trona dziennikarzy i mediów – orędzie na 44.
Światowy Dzień Środków Społecznego Prze-
kazu. W tym roku będzie on obchodzony pod
hasłem „Kapłan i duszpasterstwo w świecie cy-
frowym: nowe media w służbie Słowa”. Papież
mówi w nim o wykorzystaniu nowych zdobyczy
technologii, zwłaszcza mediów cyfrowych, takich
jak Internet, do głoszenia Słowa Bożego przez
kapłanów i osoby konsekrowane. Poniżej przed-
stawiamy fragmenty tego dokumentu.
Pierwszorzędnym zadaniem kapłana jest
głoszenie Chrystusa, Słowa Boga, który stał
się ciałem i przekazywanie wielorakiej łaski
Bożej, niosącej zbawienie przez Sakramenty.
Aby udzielić właściwych odpowiedzi na te pytania
w ramach wielkich przemian kulturowych, szczegól­
nie odczuwalnych w świecie młodzieżowym, drogi
komunikowania się, otwarte przez zdobycze techno­
logii, są już niezbędnym narzędziem. Albowiem świat
cyfrowy, oddając do dyspozycji środki, umożliwiają­
ce niemal nieskończoną zdolność wyrazu, otwiera
wielkie perspektywy i aktualizacje dla Pawłowego
wezwania: „Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii!”
(1 Kor 9, 16). Toteż wraz z ich rozpowszechnieniem
odpowiedzialność za głoszenie nie tylko wzrasta,
ale staje się coraz pilniejsza i wymaga bardziej uza­
sadnionego i skuteczniejszego zaangażowania. W
związku z tym kapłan znajduje się niejako na począt­
ku „nowej historii”, ponieważ im bardziej nowoczes­
ne technologie tworzyć będą coraz intensywniejsze
związki, a świat cyfrowy poszerzy swoje granice, tym
bardziej kapłan będzie powołany do osobistego zaję­
cia się nim duszpastersko, pomnażając swe zaanga­
żowanie, aby zaprząc media na służbę Słowa.
Jednakże rozpowszechniona wielomedialność
i urozmaicona „klawiatura” tejże komunikacji mogą
pociągać za sobą niebezpieczeństwo użytku po­
dyktowanego głównie zwykłą potrzebą zaznaczenia
swej obecności i błędnego uważania sieci jedynie
jako przestrzeni, którą należy zająć. Tymczasem
od kapłanów wymaga się zdolności do obecności w
świecie cyfrowym przy stałej wierności orędziu ewan­
gelicznemu, aby odgrywali właściwą im rolę anima­
torów wspólnot, które wypowiadają się już coraz
częściej przez liczne „głosy” pochodzące ze świata
cyfrowego i aby głosili Ewangelię, wykorzystując,
obok tradycyjnych narzędzi, możliwości nowej ge­
neracji środków audiowizualnych (zdjęcia, wideo,
animacja, blog, strony web), które stanowią niezna­
ne dotychczas okazje do dialogu i środki użyteczne
także dla ewangelizacji i katechezy.
Za pośrednictwem nowoczesnych środków prze­
kazu kapłan będzie mógł ukazywać życie Kościoła
i pomagać ludziom dzisiejszym odkrywać oblicze
Chrystusa, łącząc właściwe i kompetentne korzysta­
nie z tych narzędzi, nabyte także w okresie formacji,
z solidnym przygotowaniem teologicznym i mocną
duchowością kapłańską, ożywianą przez ciągłą roz­
mowę z Panem.
Zadaniem tego, kto jako osoba konsekrowana
działa w mediach, jest torowanie drogi nowym spot­
kaniom, zapewniając zawsze wysoką jakość ludz­
kiego kontaktu oraz troskę o osoby i ich prawdziwe
potrzeby duchowe; dając ludziom, żyjącym w tych
naszych „cyfrowych” czasach, znaki niezbędne do
rozpoznania Pana; umożliwiając im wychowywanie
się do oczekiwania i nadziei oraz zbliżenia się do
Słowa Bożego, które zbawia i sprzyja integralnemu
rozwojowi człowieka.
Duszpasterstwo świata cyfrowego powołane jest
bowiem po to, aby brać pod uwagę również tych, któ­
rzy nie wierzą, są nieufni i mają w sercu głębokie,
niewypowiedziane pragnienie absolutu i prawdy, po­
nieważ nowe środki pozwalają nawiązywać kontakt
z wyznawcami wszystkich religii, z niewierzącymi i z
osobami wszelkich kultur.
Rozwój nowych technologii i w swoim wymiarze
całościowym cały świat cyfrowy stanowi wielkie bo­
gactwo dla ludzkości jako takiej i dla człowieka w wy­
jątkowości jego bytu oraz bodziec do konfrontacji i
dialogu. Jednocześnie jednak jawią się one również
jako wielka szansa dla wierzących.
Raz jeszcze wzywam was, najdrożsi kapłani, do
uchwycenia z mądrością tych szczególnych możli­
wości, jakie daje współczesna komunikacja. Niech
Pan uczyni z was zapalonych głosicieli dobrej nowi­
ny także na nowej „agorze”, jaką tworzą dzisiejsze
środki przekazu.
Benedykt XVI
Ziemia jako dar Boga
dla wszystkich
8 grudnia 2009 r. papież Benedykt XVI ogłosił ko­
lejne orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia
2010 r. Tytuł orędzia brzmi: „Jeśli chcesz krzewić
pokój, strzeż dzieła stworzenia”. Papież mówi w
nim o poszanowaniu dzieła stworzenia, jakiego doko­
nał Bóg, tworząc kosmos i życie na Ziemi, tworząc
człowieka i wszelkie bogactwa naturalne, które są
darami Boga.
Odpowiedzialność za środowisko naturalne
Papież zwraca uwagę, że równie wielkim zagro­
żeniem dla pokoju, jakim są wojny, jest także lekce­
ważenie środowiska naturalnego. Oto, co pisze na ten
temat w swoim orędziu:
„1. Jeśli bowiem ludzkie okrucieństwo wobec
drugiego jest źródłem wielu niebezpieczeństw, które
zagrażają pokojowi i autentycznemu, integralnemu
rozwojowi człowieka: wojen, międzynarodowych i re­
gionalnych konfliktów, zamachów terrorystycznych i
pogwałceń praw ludzkich, to nie mniej niepokojące
są zagrożenia, jakie rodzi lekceważenie – jeśli nie
wręcz nadużywanie – ziemi i bogactw naturalnych,
które są darami Boga.
2. W Encyklice Caritas in veritate podkreśliłem,
że integralny rozwój ludzki jest ściśle związany z po­
winnościami wynikającymi ze stosunku człowieka do
środowiska naturalnego, które należy traktować jako
dar Boga dla wszystkich i którego wykorzystywanie
pociąga za sobą wspólną odpowiedzialność za całą
ludzkość, szczególnie za ubogich i za przyszłe po­
kolenia”.
Kryzys ekologiczny
Benedykt XVI mówi, że kryzys ekologiczny łączy się
z koncepcją rozwoju człowieka i z kryzysami moralnymi,
jakie dotyczą naszego współczesnego świata. Zagroże­
niem dla pokoju jest lekceważenie „mądrego projektu
kosmosu, który jest owocem myśli Boga”. Człowiek nie
może samowolnie, bez Boga, decydować o tym, co robi
na Ziemi. Papież pisze:
„4. Czy możemy zapomnieć o rosnącym zjawisku,
jakim są tzw. uchodźcy ekologiczni: osoby, które ze
względu na zniszczenie środowiska, w którym żyją,
muszą je opuścić – niejednokrotnie razem z dobyt­
kiem –i stawić czoło niebezpieczeństwom i niewiado­
mym, związanym z przymusowym przesiedleniem?
Czy możemy nie reagować w obliczu konfliktów za­
równo już trwających, jak i potencjalnych, związanych
z dostępem do zasobów naturalnych? Wszystkie te
zagadnienia mają głęboki wpływ na możliwość korzy­
stania z praw człowieka, takich jak na przykład prawo
do życia, do żywienia, do zdrowia, do rozwoju.
5. Jednakże trzeba przyznać, że kryzysu eko­
logicznego nie można rozważać w oderwaniu od
kwestii z nim powiązanych, ponieważ łączy się on
ściśle z samą koncepcją rozwoju oraz z wizją czło­
wieka i jego relacji z innymi i ze stworzeniem. Rzeczą
rozsądną jest zatem dokonanie głębokiej i daleko-
wzrocznej analizy modelu rozwoju, a także refleksja
nad sensem gospodarki i jej celami, umożliwiająca
naprawę wadliwych mechanizmów i wypaczeń. Wy­
maga tego stan zdrowia ekologicznego planety; do
tego skłania także i przede wszystkim kulturowy i mo­
ralny kryzys człowieka, którego objawy są od dawna
widoczne w każdej części świata. (…) Kryzysowe
sytuacje, z którymi się teraz boryka, mające podłoże
już to gospodarcze, już to żywnościowe, ekologicz­
ne czy też społeczne, są w gruncie rzeczy również
powiązanymi ze sobą kryzysami moralnymi. Zobo­
wiązują one do wytyczenia na nowo wspólnej drogi
dla ludzi. Zobowiązują zwłaszcza do tego, by sposób
życia cechowały umiar i solidarność.
6. (…) Wszystko, co istnieje, należy do Boga, któ­
ry powierzył to ludziom, ale nie po to, by decy­
dowali samowolnie. I kiedy człowiek, zamiast
odgrywać swoją rolę współpracownika Boga,
zajmuje Jego miejsce, doprowadza do tego, że
przyroda się buntuje, jest bowiem przez niego
«bardziej tyranizowana niż rządzona».
Powszechne przeznaczenie dóbr
Jedną z podstawowych zasad katolickiej nauki
społecznej jest zasada powszechnego przezna­
czenia dóbr, z której wynika również konieczność
troski o to, co Pan Bóg stworzył dla wszystkich na
Ziemi. Benedykt XVI zauważa:
„7. Trzeba niestety stwierdzić, że bardzo
wielka liczba ludzi w różnych krajach i regio­
nach planety boryka się z rosnącymi trudnoś­
ciami na skutek zaniedbania bądź odmowy
ze strony wielu w kwestii odpowiedzialnego
zarządzania środowiskiem. Sobór Watykań­
ski II przypomniał, że «Bóg przeznaczył zie­
mię wraz ze wszystkim, co się na niej znajduje,
na użytek wszystkich ludzi i narodów». Dziedzi­
ctwo stworzenia należy zatem do całej ludzkości.
Tymczasem tempo, w jakim obecnie jest ono wyko­
rzystywane, stwarza poważne zagrożenie, że pew­
nych bogactw naturalnych zabraknie nie tylko dla
współczesnego pokolenia, ale przede wszystkim dla
przyszłych pokoleń. (…) Zadaniem wspólnoty mię­
dzynarodowej i rządów poszczególnych krajów jest
podejmowanie odpowiednich działań, by było możli­
we skuteczne przeciwstawianie się wykorzystywaniu
środowiska w sposób, który jest dla niego szkodliwy.
8. (…) Zasoby naturalne powinny być zużywane
w taki sposób, by czerpanie natychmiastowych korzy­
ści nie pociągało za sobą negatywnych skutków dla
żywych istot, ludzi i zwierząt, dziś i jutro; by ochro­
na własności prywatnej nie stała w sprzeczno­
ści z powszechnym przeznaczeniem dóbr; żeby
ingerencja człowieka nie miała negatywnego wpływu
na urodzajność ziemi, dla dobra wszystkich dziś i w
przyszłości”.
Zaspokojenie podstawowych
potrzeb wszystkich
W końcowych punktach orędzia Papież pisze o tym,
co należy zrobić, by szanując porządek stworzenia,
przeciwstawić się degradacji środowiska.
„10. (…) Należy również wziąć pod uwagę od­
powiednie programy rozwoju wsi, oparte na drobnych
rolnikach i ich rodzinach, a także wypracować sto­
sowne rozwiązania polityczne w kwestii gospodarki
leśnej, likwidacji odpadów, połączenia walki ze zmia­
nami klimatycznymi z walką z ubóstwem. (…) Krót­
ko mówiąc, konieczne jest uwolnienie się od logiki
czystej konsumpcji, by wspierać takie formy produk­
cji rolnej i przemysłowej, w których będzie uszano­
wany porządek stworzenia oraz które będą zaspo­
kajały podstawowe potrzeby wszystkich. Kwestią
ekologiczną należy się zająć nie tylko ze względu na
przerażające perspektywy, jakie roztacza degradacja
środowiska; motywacją do jej podejmowania winno
być przede wszystkim dążenie do autentycznej soli­
darności na skalę światową, opartej na wartościach
miłości, sprawiedliwości i dobra wspólnego.
11. (…) Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za
ochronę świata stworzonego i musimy się o niego
troszczyć. Ta odpowiedzialność nie ma granic. Zgod­
nie z zasadą pomocniczości ważne jest, aby każdy
zaangażował się na właściwym sobie poziomie, do­
kładając starań, by została przezwyciężona przewa­
ga interesów indywidualnych”.
Ochrona stworzenia jako warunek pokoju
Papież kończąc orędzie zwraca uwagę na „ekologię
ludzką”, która obejmuje także ochronę życia ludzkiego
od naturalnego poczęcia do naturalnej śmierci.
„12. (…) Obowiązki względem środowiska wy­
nikają z obowiązków względem osoby, pojmowanej
jako indywiduum i w odniesieniu do innych. Dlatego
chętniepopieramwychowaniedo odpowiedzialności
ekologicznej, która – jak wskazałem w Encyklice
Caritas in veritate – gwarantowałaby prawdziwą
«ekologię ludzką», a zatem potwierdziła z nowym
przekonaniem nienaruszalność życia ludzkiego
w każdej jego fazie i w każdej kondycji, godność
osoby i niezastąpioną misję rodziny, w której wycho­
wuje się w duchu miłości bliźniego i poszanowania
środowiska.
14. (…) Dlatego każdy człowiek ma obowiązek
chronić środowisko naturalne, aby budować świat
pokojowy. (…) Oby byli tego świadomi rządzący na­
rodami oraz wszyscy, na każdym szczeblu, którym
leży na sercu los ludzkości: ochrona stworzenia i za­
prowadzanie pokoju są ze sobą ściśle powiązane!”.
Benedykt XVI
BENEDYKT XVI