24 / 24
24
MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada •
Tel.: (450) 469-2209
•
Fax (450) 469-2601
Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Komuny Paryskiej 45/3A, 50-452 Wrocław, Polska •
Tel.: (071) 343-6750
•
www.michael.org.plmaj-czerwiec-lipiec 2007
Zamieszczamy fragmenty
artykułu Katherine Albrecht
pt. „Supermarket Cards: The
Tip of the Retail Surveillen-
ce Iceberg” (“Karty w super
markecie. Wierzchołek góry
lodowej inwigilacji handlu de-
talicznego”), opublikowanego w
Denver University Law
Review
, lato 2002, tom 79, numer 4, strony: 534-539 i
558-565.
Katherine A brecht
„W ciągu 5-10 lat pojawią się zupełnie nowe spo-
soby załatwiania spraw i stopniowo staną się one
powszechne. Oczekujcie wielkich zmian.” – Cen-
trum Auto-ID Massachusetts Institute of Technology
(MIT).
Karty supermarketowe i urządzenia inwigilacji
w handlu detalicznym są jedynie początkiem wojny
sprzedawców z konsumentami. Jeśli konsumenci
zaniechają obecnie sprzeciwu wobec tych praktyk,
nasze długoterminowe perspektywy mogą być po-
dobne do dystopijnej [przeciwieństwo utopii – red.]
powieści science fiction.
Nowy system śledzenia towarów konsumpcyj
nych zwany RFID – Radio Frequency IDentification
(Identyfikacja przy pomocy częstotliwości radio-
wej), jest gotów do wkroczenia w całe nasze życie,
z głębokimi konsekwencjami dla prywatności kon
sumentów. RFID łączy technologię identyfikacji przy
pomocy częstotliwości radiowej z wysoce zminiatu-
ryzowanymi komputerami, które umożliwiają iden-
tyfikację i śledzenie produktów w każdym punkcie
łańcucha zaopatrzenia.
System ten może być zastosowany do prawie
każdego wyrobu fizycznego, od długopisów do pa-
sty do zębów, który zawierałby swoją własną unikal-
ną informację w formie wbudowanego czipu. Czip
ten wysyła sygnał identyfikacyjny, pozwalający mu
komunikować się z urządzeniami odczytującymi i in-
nymi produktami wyposażonymi w podobne czipy.
Analitycy przewidują nadejście czasu, kiedy sy-
stem będzie używany do identyfikacji i śledzenia
każdej rzeczy produkowanej na naszej planecie.
Numer d a każdej rzeczy
na naszej planecie
RFIDwykorzystuje systemnumeracji zwany EPC
(„Electronic Product Code” – „Elektroniczny Kod
Produktu”), który może zapewnić unikalną identyfi-
kację każdego obiektu fizycznego na świecie. EPC
ma wymienić kody kreskowe UPC, używane dziś na
produktach.
W przeciwieństwie do kodu kreskowego jed-
nak, EPC wychodzi poza kategorie identyfikacji pro
duktów – przypisuje on faktycznie unikalny numer
każdemu elementowi, jaki schodzi z linii produk
cyjnej. Na przykład, każda wyprodukowana paczka
papierosów, pojedyncza puszka napoju gazowa
nego, każda żarówka czy
paczka żyletek, będą iden-
tyfikowane wyłącznie przez
swój własny numer EPC.
Numer ten po wyzna-
czeniu jest transmitowany
przez lokalizator często-
tliwości radiowej, umiesz
czony w produkcie lub na
nim. Te maleńkie lokaliza-
tory, których przewidywany
koszt miał wynosić w końcu roku 2004 mniej niż 1
cent [uwaga: tag o koszcie 1 centa okazał się nie-
osiągalny w 2004 r. Koszt pasywnego lokalizatora
RFID wynosi obecnie od 20 do 80 centów – K. A.
9/04], mają „wielkość między ziarenkiem piasku a
drobiną kurzu”. Mają być umieszczane bezpośred-
nio w żywności, odzieży, lekach, czy częściach
samochodowych podczas procesu produkcyjnego.
Do odbierania sygnału transmitowanego przez
lokalizatory RFID używane są urządzenia odczy
tujące (czytniki) lub odbiorniki. Rzecznicy przewidu-
ją wszechobecną globalną sieć milionów czytników
wzdłuż całego łańcucha zaopatrzenia – w portach
lotniczych, morskich, na autostradach, w centrach
dystrybucji, magazynach, sklepach detalicznych i w
mieszkaniach. Pozwoli to na nieprzerwaną, ciągłą
identyfikację i śledzenie artykułów fizycznych, kie-
dy przenoszą się one z jednego miejsca na inne,
umożliwiając przedsiębiorstwom określenie, gdzie i
w jakim miejscu znajdują się wszystkie ich produkty
w każdym czasie.
Steven Van Fleet, dyrektor w International Paper,
z niecierpliwością oczekuje przyszłości. „Umieścimy
lokalizatory częstotliwości radiowej ID we wszyst-
kim, co się rusza w łańcuchu zaopatrzenia w Pół-
nocnej Ameryce”, zachwycał się ostatnio.
Ostatecznym celem RFID jest utworzenie „fi
zycznie połączonego świata”, w którym każdy arty
kuł na naszej planecie byłby oznaczony numerem,
zidentyfikowany, skatalogowany i śledzony. Istnie
jąca technologia umożliwia realizację tego. Opisy
wane jako „raczej polityczny niż technologiczny
problem”, tworzenie systemu globalnego „wiązałoby
się z negocjacjami pomiędzy różnymi krajami i zgo-
dą między nimi”. Celem zwolenników jest światowa
akceptacja technologii, potrzebnych do zbudowania
infrastruktury w ciągu kilku nadchodzących lat.
Konsekwencje RFID
„Kradzieże zostaną radykalnie ograniczone, po-
nieważ przedmioty będą się zgłaszały, kiedy zostaną
skradzione, a ich inteligentne lokalizatory będą tak-
że służyły jako urządzenia samonaprowadzające,
wskazując ich dokładną lokalizację.” – Centrum
Auto-ID MIT.
Po założeniu Centrum Auto-ID w Massachusetts
Institute of Technology (MIT) w 1999 r., rozwinęło
się ono w niezwykłym tempie. Centrum przyciąg-
nęło fundusze od największych producentów dóbr
konsumpcyjnych na świecie i posiada nawet wśród
swoich sponsorów Departament Obrony USA. W
przeprowadzonym w połowie 2001 r. teście pilota-
żowym z udziałem firm: Gillette, Philip Morris, Proc-
ter & Gamble i Wal-Mart, centrum założyło w całym
mieście Tulsa, w stanie Oklahoma urządzenia, dzia-
łające w oparciu o sygnały radiowe, żeby sprawdzić
ich zdolność śledzenia opakowań, wyposażonych w
identyfikatory RFID.
Chociaż wielu rzeczników RFID skupia się na za-
pasach i efektywności łańcucha zaopatrzenia, inni
rozwijają zastosowania finansowe i konsumpcyjne,
które, jeśli zostaną przyjęte, będą miały groźne
konsekwencje dla możliwości uniknięcia przez kon-
sumentów przytłaczającej inwigilacji producentów,
kupców detalicznych i sprzedawców. Oczywiście
rząd i ochrona porządku publicznego
będą od razu używać tej technologii,
żeby mieć na oku także obywateli.
Europejski Bank Centralny spokoj-
nie pracuje nad wstawieniem lokali-
zatorów RFID we włókna banknotów
euro do końca 2005 r. Identyfikator
umożliwiałby pieniądzom przenosze-
nie swojej własnej historii przez zapi-
sywanie informacji na temat miejsca
ich pobytu, dając rządom i agencjom
ochrony porządku publicznego środki do dosłow
nego „śledzenia pieniędzy” w każdej transakcji.
Gdyby urządzenia RFID zostały umieszczone w
banknotach, anonimowość, na jaką pozwala go
tówka w transakcjach konsumpcyjnych, zostanie
wyeliminowana.
Hitachi Europe chce być dostawcą identyfikato-
rów. Przedsiębiorstwo towyprodukowało inteligentny
czip identyfikacyjny, który – o wielkości zaledwie 0,3
milimetra kwadratowego i grubości ludzkiego włosa
– można z łatwością umieścić w banknocie. Maso-
wa produkcja nowego czipu rozpocznie się w ciągu
roku. [zob. MICHAEL nr 41, marzec-kwiecień 2007,
„Zniewolenie ludzi technologią mikroczipu”].
Zastosowania marketingu
konsumpcyjnego wye iminują prywatność
„Sygnał radiowy jest inną technologią, której su-
permarkety już używają w wielu miejscach w skle-
pie. Wyobrażamy sobie teraz dzień, w którym kon-
sumenci wejdą do sklepu, wybiorą produkty, których
opakowania są wyposażone w małe kody UPC o
częstotliwości radiowej, i wyjdą ze sklepu bez prze-
chodzenia nawet przez kasę, czy podpisywania
swojego nazwiska na kropkowanej linii.” – Jackie
Snyder, kierownik płatności elektronicznych Super-
valu (supermarkety), Inc. i przewodniczący Komisji
Płatności Elektronicznych Instytutu Rynku Żywnoś-
ciowego.
RFID rozszerzy do nieprawdopodobnych gra
nic zdolność sprzedawców do monitorowania za
chowania klientów. Z korporacyjnymi sponsorami,
takimi jak Wal-Mart, Target, Instytut Rynku Żywno
ściowego, Home Depot i brytyjska sieć supermar
ketów Tesco, jak również największymi światowymi
producentami towarów konsumpcyjnych, włączając
takie firmy, jak Procter and Gamble, Phillip Morris
i Coca Cola, jesteśmy niedaleko od pojawienia się
nadzorujących identyfikatorów opartych na techno-
logii RFID w każdym produkcie, zakupionym w skle-
pie, znajdującym się w domu konsumenta.
Według filmów video „Dom przyszłości” i „Sklep
przyszłości”, sponsorowanych przez Procter and
Gamble, zastosowania mogą włączać wózki skle-
powe, które automatycznie pobierają pieniądze z
kont konsumentów (nie będą już więcej
potrzebne karty, łączące zakupy z kon-
sumentami), lodówki, które informują
supermarket o swojej zawartości, żeby
odnowić zamówienie oraz interaktywne
telewizje, które wybierają reklamy opar-
te na zawartości domowej lodówki.
Teraz, kiedy karty klientów zaostrzy-
ły swój apetyt na dane, sprzedawcom
nie wystarcza już wiedza na temat tylko
tego, kto kupuje co, kiedy, gdzie i jak.
Jakkolwiek może to wydawać się nie-
prawdopodobne, planują oni teraz spo-
soby monitorowania użycia produktów
w samych mieszkaniach konsumentów.
Identyfikatory RFID połączone z do-
mowymi odbiornikami, zainstalowanymi w półkach,
podłogach i drzwiach wejściowych, mogą dostarczyć
takiego stopnia wszechwiedzy na temat zachowań
konsumentów, który zdumiewa wyobraźnię.
Zastanówmy się nad następującymi stwierdze
niami Johna Stermera, starszego wicedyrektora
eBusiness Market Development (rozwoju rynku
elektronicznego biznesu) w ACNielsen:
„Następną wielką rzeczą” po kodach kreskowych
były rozpowszechnione karty klientów. Podczas gdy
w lepszy sposób łączyły one konsumentów z ich za-
kupami, karty stałego klienta były poważnie ograni-
czone… zważywszy na użytkowe, demograficzne,
psychograficzne i ekonomiczne martwe punkty ob-
serwowanych danych… Dla zapewnienia wszech-
obecnego zrozumienia bieżących i autonomicznych
zachowań konsumentów dotyczących zakupów, ich
postaw i używania produktów, potrzeba było cze-
goś bardziej zintegrowanego i całościowego. Od-
powiedź: technologia RFID (System Identyfikacji
Radiowej)…W przemyśle, RFID umożliwia połącze
nie całej informacji o produkcie z konkretnym kon
sumentem, określanym przez kluczowe wskaźniki
demograficzne i psychograficzne… Kiedy już ze
braliśmy informacje dotyczące zakupów, możemy
teraz zestawić wielorakie cechy zakupu produktu
konsumpcyjnego z takimi szczegółami konsumpcji,
jak: kto, kiedy i jak używa produktu”.
Sprzedawcy nie są jedynymi osobami, które
chcą obserwować, co robicie w waszych domach.
Nawiążmy znowu do obserwacji stanu zdrowia. Nie-
którzy sugerowali, żeby opakowania z tabletkami w
gabinetach medycznych były wyposażone w tago-
wane urządzenia RFID, co umożliwi lekarzom zdal-
ne monitorowanie zastosowania się pacjenta do
przepisanego leku.
Podczas gdy wynalazcy twierdzą, że technolo
gia RFID stworzy „porządek i równowagę” w cha
otycznym świecie, nawet dyrektor wykonawczy
centrum, Kevin Ashton, przyznaje, iż istnieje od
czucie „nowego wspaniałego świata” w stosunku do
tej technologii. Przyznaje on, na przykład, że ludzie
mogą sprzeciwiać się pomysłom policji, używającej
RFID do skanowania zawartości bagażników samo-
chodowych bez konieczności ich otwierania. Jeden
z dyrektorów centrum, Sanjay E. Sarma, rozpoczął
już planowanie strategii odparcia ostrego sprzeciwu
społeczeństwa, z jakim, jak sądzi, system się spot-
ka.
Katherine Albrecht
(Przypisy do artykułu można znaleźć pod adresem interneto-
wym:
http://www.spychips.com/rfid_overview.html)
RFID. Śledzenie wszystkiego wszędzie
Wkrótce system RFID całkowicie zastąpi kody
kreskowe
Zasada działania technologii RFID: kiedy czip
pojawi się w zasięgu pola emitowanego przez
czytnik następuje odczyt. Dane (ID) zawarte w
pamięci procesora znajdującego się w lokali-
zatorze, zawierające informacje o produkcie,
przesyłane są do czytnika i można je odczytać
za pomocą specjalnego oprogramowania tzw.
middleware. Nie jest konieczny bezpośredni
kontakt optyczny tych elementów, identyfika-
cja odbywa się na odległość, również w ruchu.
Czip RFID składa się z procesora i anteny umieszczonych na powierzchni. Wy-
różniamy dwa główne typy RFID czipów: aktywne i pasywne. Lokalizatory ak-
tywne mają wbudowaną baterię i czerpią z niej energię potrzebną do transmisji
danych, zaletą ich jest duża odległość odczytu, nawet do 100 m.