Michael sierpień - wrzesień 2007

7 / 16

MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada • Tel.: (450) 469-2209 • Fax (450) 469-2601
Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Komuny Paryskiej 45/3A, 50-452 Wrocław, Polska • Tel.: (071) 343-6750 • sierpień-wrzesień 2007
Aż do naszych dni Papieże stale troszczyli się o
to, aby Kościół zapewnił Bożemu Majestatowi godny
kult, „na cześć i chwałę Jego imienia” oraz „na poży­
tek całego Kościoła Świętego”.
Od niepamiętnych czasów, jak też na przyszłość,
należy zachować zasadę, zgodnie z którą „każdy
Kościół partykularny winien się zgadzać z Kościołem
powszechnym nie tylko w dziedzinie nauki wiary i
znaków sakramentalnych, lecz także w odniesieniu
do powszechnie przyjętych zwyczajów sięgających
apostolskiej i nieprzerwanej tradycji. Zwyczaje te win­
ny być zachowywane nie tylko dla uniknięcia błędów,
lecz także w celu przekazywania nienaruszonej wiary,
ponieważ norma modlitwy Kościoła odpowiada nor­
mie jego wiary” [1].
Wśród Papieży, którzy wykazali się taką należną
troską wyróżnia się imię św. Grzegorza Wielkiego,
który zabiegał o to, aby nowym narodom Europy prze­
kazana została zarówno wiara katolicka, jak i skar­
by kultu i kultury, zgromadzone przez Rzymian we
wcześniejszych stuleciach. Nakazał on, aby została
zdefiniowana i zachowana forma świętej Liturgii, doty­
czącej tak Ofiary Mszy, jak i Służby Bożej, w sposób,
w jaki sprawowano ją w Rzymie. Z najwyższą troską,
dzięki wsparciu mnichów i mniszek, którzy działając
zgodnie z regułą św. Benedykta, a więc wraz z gło­
szeniem Ewangelii, ukazywali swym życiem zbawien­
ną maksymę Reguły: „Nic nie może być ważniejsze
od Służby Bożej” (rozdz. 43). W ten sposób święta
Liturgia, sprawowana zgodnie z rzymskim rytem
wzbogaciła nie tylko wiarę i pobożność, ale również
kulturę licznych narodów. Wiadomo bowiem, że ła­
cińska liturgia Kościoła w jej rozmaitych formach,
w każdym wieku ery chrześcijańskiej pobudziła w
życiu duchowym licznych Świętych i umocniła wiele
ludów w cnocie uwielbienia Boga oraz zapłodniła
ich pobożność.
Wielu Rzymskich Papieży w ciągu wieków wy­
kazało szczególną troskę o to, aby święta Liturgia spełniała w sposób skutecz­
niejszy to zadanie: wyróżnia się spośród nich św. Pius V, który wspierając się
na wielkiej pasterskiej gorliwości, po wezwaniu ze strony Soboru Trydenckiego
odnowił cały kult Kościoła, zadbał o wydanie ksiąg liturgicznych, poprawionych
i „odnowionych zgodnie z zaleceniem Ojców” i oddał je do użytku Kościołowi
łacińskiemu.
Wśród ksiąg liturgicznych Rytu rzymskiego wyróżnia się Mszał Rzymski,
który rozwinął się w Rzymie i z upływem wieków powoli nabierał kształtów,
które mają wiele podobieństwa z tą formą, która obowiązywała w najnowszych
czasach.
„Ten sam cel przyświecał w ciągu następnych wieków Biskupom Rzymu,
którzy troszczyli się o odnowę lub dokładnie ustalali kształt obrzędów i ksiąg
liturgicznych, a później, od początku naszego stulecia, podejmowali zadanie
bardziej generalnej reformy” [2]. Tak postąpili nasi Poprzednicy Klemens VIII,
Urban VIII, św. Pius X [3], Benedykt XV, Pius XII i bł. Jan XXIII.
W czasach nam bliższych Sobór Watykański II wyraził pragnienie, aby na­
leżny szacunek dla kultu Bożego został raz jeszcze odnowiony i przystosowany
do potrzeb naszych czasów. Powodowany tym pragnieniem nasz Poprzednik
Paweł VI w 1970 roku przyjął dla Kościoła łacińskiego księgi liturgiczne, zre­
formowane i częściowo odnowione. Przetłumaczone na różne języki świata
zostały one życzliwie przyjęte przez Biskupów, kapłanów i wiernych. Jan Paweł
II dokonał rewizji trzeciej oficjalnej edycji Mszału Rzymskiego. W ten sposób
postępowali Rzymscy Papieże, aby “ta, rzec można, liturgiczna budowla... na
nowo ukazała się w splendorze swojej godności i harmonii” [4].
Jednakże w niektórych regionach niemała liczba wiernych przywiązała się i
nie przestaje się przywiązywać z wielką miłością do poprzednich form liturgicz­
nych, którymi w tak głęboki sposób przesiąkły ich kultura i duch, iż Papież Jan
Paweł II, powodowany troską pasterską o tych wiernych w roku 1988 na mocy
specjalnego indultu „Quattuor abhinc annos”, wydanego przez Kongregację
Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, udzielił możliwości korzystania z
Mszału Rzymskiego, wydanego przez bł. Jana XXIII w 1962 roku; w roku 1988
zaś ponownie Jan Paweł II w Liście Apostolskim „Ecclesia Dei”, ogłoszonym w
formie Motu proprio, wezwał Biskupów do szerokiego i hojnego korzystania z
tej możliwości na rzecz wszystkich wiernych, którzy o to poproszą.
Na skutek usilnych próśb tych wiernych, długo rozważanych już przez na­
szego Poprzednika Jana Pawła II, i po wysłuchaniu przez nas samych Ojców
Kardynałów podczas Konsystorza, który odbył się 22 marca 2006 roku, po głę­
bokim namyśle nad każdym aspektem tej kwestii, po wezwaniu Ducha Świę­
tego i licząc na Bożą pomoc, w niniejszym Liście Apostolskim postanawiamy,
co następuje:
Art. 1. Mszał Rzymski, promulgowany przez Pawła VI, jest zwyczajnym
wyrazem „lex orandi” („prawa modlitwy”) Kościoła katolickiego obrządku ła­
cińskiego. Jednakże Mszał Rzymski, promulgowany przez św. Piusa V i po­
nownie wydany przez bł. Jana XXIII winien być uważany za nadzwyczajny
wyraz tego samego „lex orandi” i musi być otaczany należnym szacunkiem
ze względu na swój czcigodny i prastary zwyczaj. Oba te wyrazy „lex orandi”
Kościoła żadną miarą nie doprowadzą do podziału w „lex credendi” („prawie
wiary”) Kościoła: są bowiem dwoma praktykami jedynego rytu rzymskiego.
Dlatego dopuszczalne jest sprawowanie Ofiary Mszy według oficjalnego
wydania Mszału Rzymskiego, promulgowanego przez bł. Jana XXIII w 1962
roku i nigdy nie zniesionego, jako nadzwyczajnej formy Liturgii Kościoła. Wa­
runki korzystania z tego Mszału, ustalone w dokumentach wcześniejszych niż
„Quattuor abhinc annos” i „Ecclesia Dei”, zostają zmienione jak następuje:
Art. 2. W Mszy sprawowanej bez ludu każdy kapłan katolicki obrządku
łacińskiego, tak diecezjalny, jak i zakonny, może korzystać z Mszału Rzym­
skiego, wydanego przez błogosławionego Papieża Jana XXIII w 1962 roku lub
z Mszału Rzymskiego, promulgowanego przez Pa­
pieża Pawła VI w 1970 roku, a to jakiegokolwiek dnia,
wyjąwszy Triduum Święte. Do takiej celebry według
jednego lub drugiego Mszału kapłan nie potrzebuje
żadnego zezwolenia ani Stolicy Apostolskiej, ani swe­
go Ordynariusza.
Art. 3. Wspólnoty instytutów życia konsekrowa­
nego i stowarzyszeń życia apostolskiego na prawie
zarówno papieskim, jak i diecezjalnym, które w ce­
lebracji klasztornej bądź „wspólnotowej” we własnym
oratorium chcą celebrować Mszę św. według wydania
Mszału Rzymskiego, promulgowanego w 1962 roku,
mogą to uczynić. Jeżeli pojedyncza wspólnota bądź
cały instytut czy stowarzyszenie chcą takich celebra­
cji często lub zazwyczaj czy stale, muszą o tym za­
decydować wyżsi przełożeni zgodnie z prawem oraz
zgodnie z prawami i partykularnymi statutami.
Art. 4. Na celebracje Mszy św., o których mowa
wyżej w art. 2, mogą zostać dopuszczeni - z zacho­
waniem przepisów prawa - którzy poproszą o to z
własnej nieprzymuszonej woli.
Art. 5. § 1. W parafiach, w których istnieje stała
grupa wiernych, przywiązanych do wcześniejszej tra­
dycji liturgicznej, proboszcz powinien chętnie przy­
stać na ich prośby o celebrację Mszy św. według rytu
Mszału Rzymskiego wydanego w 1962 roku. Niech
zadba o to, by dobro tych wiernych harmonizowało
ze zwykłym duszpasterstwem parafii, pod kierunkiem
Biskupa zgodnie z kanonem 392, unikając niezgody i
sprzyjając jedności całego Kościoła.
§ 2. Celebracja według Mszału bł. Jana XXIII
może mieć miejsce w dni powszednie; także w nie­
dziele i święta można odprawić jedną celebrację
tego rodzaju.
§ 3. Wiernym i kapłanom, którzy o to poproszą,
proboszcz niech zezwoli na celebrację w tej formie
także w sytuacjach szczególnych, jak małżeństwo,
pochówek czy celebracje okazjonalne, na przykład pielgrzymki.
§ 4. Kapłani, którzy posługują się Mszałem bł. Jana XXIII muszą to umieć i
nie mogą mieć prawnej przeszkody.
§ 5. W kościołach nie parafialnych ani klasztornych do rektora kościoła na­
leży wydanie zezwolenia, o którym wyżej.
Art. 6. W czasie Mszy sprawowanych z ludem według Mszału bł. Jana XXIII,
czytania mogą być głoszone w rodzimym języku, wykorzystując edycje uznane
przez Stolicę Apostolską.
Art. 7. Jeśli grupa wiernych, o których mowa w art. 5 § 1 nie otrzymała od
proboszcza zadowalającej odpowiedzi na swoje prośby, niech o tym powia­
domi Biskupa diecezjalnego. Biskup jest gorąco proszony, by zadośćuczynił
ich pragnieniu. Jeżeli nie może on załatwić takiej celebracji, powiadomiona być
o tym musi Papieska Komisja „Ecclesia Dei”.
Art. 8. Biskup, który pragnie odpowiedzieć na tego rodzaju prośby wiernych
świeckich, ale z różnych powodów nie może tego uczynić, może przedstawić
tę sprawę komisji „Ecclesia Dei”, prosząc o radę i pomoc.
Art. 9 § 1. Proboszcz, po uważnym rozważeniu, może też wydać zgodę na
posłużenie się starszym rytuałem w sprawowaniu sakramentów Chrztu, Mał­
żeństwa, Pokuty i Namaszczenia chorych, jeśli dyktuje to dobro dusz.
§ 2. Ordynariusz otrzymuje możliwość celebracji sakramentu Bierzmowania
posługując się poprzednim dawnym Pontificale Romano, jeśli dyktuje to dobro
dusz.
§ 3. Duchownym ustanowionym „in sacris” wolno korzystać z Brewiarza
Rzymskiego, promulgowanego przez bł. Jana XXIII w 1962 roku.
Art. 10. Ordynariusz miejsca, jeśli uzna za stosowne, może erygować pa­
rafię personalną zgodnie z kanonem 518 dla celebracji według formy rytu
rzymskiego, bądź mianować kapelana, przestrzegając przepisów prawa.
Art. 11. Papieska Komisja „Ecclesia Dei”, powołana przez Jana Pawła II w
roku 1988 [5], nie przestaje pełnić swego zadania.
Komisja ta będzie mieć taką formę, zadania i przepisy, jakie zechce przy­
znać jej Rzymski Papież.
Art. 12. Ta sama Komisja, obok kompetencji, jakie już posiada, sprawować
będzie władzę Stolicy Apostolskiej, czuwając nad przestrzeganiem i wprowa­
dzaniem w życie tych rozporządzeń.
Nakazujemy, aby wszystko to, co przez Nas zostało postanowione w tym
Liście Apostolskim wydanym w formie Motu proprio, uznane zostało za „po­
stanowione i zarządzone” i było przestrzegane od dnia 14 września bieżącego
roku, uroczystość Podniesienia Krzyża Świętego, mimo tego wszystkiego, co
mogłoby być temu przeciwne.
Dany w Rzymie, u Świętego Piotra, dnia 7 lipca 2007, w trzecim roku na­
szego Pontyfikatu.
Benedykt XVI
Przypisy:
[1] Ordinamento generale del Messale Romano, 3a ed., 2002, n. 397.
[2] Jan Paweł II, Lett. ap. Vicesimus quintus annus, 4 dicembre 1988, 3: AAS 81 (1989), 899.
[3] Ibid.
[4] S. Pius X, Lett. ap. Motu propio data, Abhinc duos annos, 23 ottobre 1913: AAS 5 (1913),
449-450; cfr Jan Paweł II, lett. ap. Vicesimus quintus annus, n. 3: AAS 81 (1989), 899.
[5] Cfr Jan Paweł II, Lett. ap. Motu proprio data Ecclesia Dei, 2 luglio 1988, 6: AAS 80 (1988),
1498.
SUMMORUM
PONTIFICUM
List Apostolski Motu proprio
Benedykta XVI