Table of Contents Table of Contents
Previous Page  12 / 24 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 12 / 24 Next Page
Page Background

12

Pismo MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada • Tel.: (450) 469-2209 • Fax (450) 469-2601

Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Komuny Paryskiej 45/3A, 50-452 Wrocław, Polska • Tel.: (071) 343-6750 •

www.michael.org.pl

maj-czerwiec-lipiec 2008

13

Pismo MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada •Tel.: (450) 469-2209

Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Komuny Paryskiej 45/3A, 50-452 Wrocław, Polska • Tel.: (071) 343-6750

MODEL 1

Gospodarka zbieraczy owoców i zbóż z siłą

roboczą bez kapitału

Poziom cen = 2

[1] POP = 240

[2] LS = 160

[3] XSD: = XD = 1000

[4] VAD: = v XSD = 0,8 x 1000 = 800

[5] S: = Pv α VA = 2 x 1 x 800 = 10

L 160

[6] LD: = Pv α VAD = 2 x 1 x 800 = 160

S 10

[7] L: = LD = 160

[8] K: = KD = 0

[9] VA: = A L

α

= 5 x 160

1

= 800

[10] CI: = d VA = 0,2 x 800 = 200

v 0,8

[11] XS: = CI = 200 = 1000

d 0,2

[12] DI: = CI = 200

[13] P: = PXD = 2000 = 2

XS 1000

[14] PXS: = P XS = 2 x 1000 = 2000

[15] YM: = S L = 10 x 160 = 1600

[16] C: = γ YM = 0,9 x 1600 = 720

P 2

[17] SM: = φ YM = 0,1 x 1600 = 160

[18] IT: = SM = 160

[19] INV: = IT = 160 = 80

P 2

[20] XD: = DI + C + INV = 200 + 720 + 80 = 1000

[21] PDI: = P DI = 2 x 200 = 400

[22] PC: = P C = 2 x 720 = 1440

[23] PINV: = P INV = 2 x 80 = 160

[24] PXD: = PDI + PC + PINV = 00 + 1440 + 160 =

= 2000

[25] PCI: = PDI = 400

[26] PVA: = PXS - PCI = 2000 - 400 = 1600

[27] Pv: = PVA = 1600 = 2

VA 800

[28] R: = 0

Polityka dyskonta skompensowanego

[29] ESCR: = PC = 1440 = 0,72

PXS 2000

[30] JPC: = S L x ESCR = 1600 x 0,72 = 1152

[31] ESC: = PC - JPC = 1440 - 1152 = 288

[32] CMP: = ESC = 288

MODEL 2

Gospodarka rolnicza z siłą roboczą i kapitałem

Wzrost wydajności powoduje wzrost produkcji

Poziom cen = 2

[1] POP = 240

[2] LS = 160

[3] XSD: = XD = 4000

[4] VAD: = v XSD = 0,8 x 4000 = 3200

[5] S: = Pv α VA = 2 x 0,25 x 3200 = 10

L 160

[6] LD: = Pv α VAD = 2 x 0,25 x 3200 = 160

S 10

[7] L: = LD = 160

[8] K: = KD = 600

[9] VA: = A L

α

K

1-α

= 7,4 x 160

0,25

x 600

0,75

= 3200

[10] CI: = d VA = 0,2 x 3200 = 800

v 0,8

[11] XS: = CI = 800 = 4000

d 0,2

[12] DI: = CI = 800

[13] P: = PXD = 8000 = 2

XS 4000

[14] PXS: = P XS = 2 x 4000 = 8000

[15] YM: = S L + R K = 10 x 160 + 8 x 600 =

= 1600 + 4800 = 6400

ANEKS A

4

Pismo MICHAEL Journal: 1101 Principale St., Rougemont QC, J0L 1M0, Canada •Tel.: (450) 469-2209

Dwumiesięcznik MICHAEL: ul. Komuny Paryskiej 45/3A, 50-452 Wrocław, Polska • Tel.: (071) 343-6750

jeśli zmusza ich ona do uznania fałszywości konklu­

zji, które z upodobaniem wyjaśniali swoim kolegom i z

dumą nauczali innych i które wpletli, nić po nici, w kanwę

swojej egzystencji.

Lew Tołstoj

Clifford H. Douglas zarzuca systemowi finanso­

wemu, że ten twierdzi, jakoby odzwierciedlał kredyt re-

alny przez kredyt finansowy, kiedy on widzi, że tak nie

jest. Swoją diagnozę opiera z jednej strony na fakcie, że

kredyt finansowy reprezentowany przez siłę nabywczą

jest niewystarczający wobec kredytu realnego reprezen-

towanego przez ceny (i to z powodu wady w systemie

cen), a z drugiej że system finansowy nie jest w stanie

skorygować niedoboru siły nabywczej, gdyż banki pro-

dukują pieniądz dla zysku.

Popularna interpretacja diagnozy douglasowskiej łą-

czy generalnie problem systemu finansowego z zyska-

mi, w szczególności z zyskami banków. A jednak Do-

uglas w wielu miejscach (zwłaszcza w swym ostatnim

dziele technicznym „The Monopoly of Credit”, 1931a)

zapewnia stanowczo, że zyski nie są głównym powo-

dem złego działania systemu finansowego, a winna jest

strukturalna wada systemu cen

.

2.1. Niedobór siły nabywczej wobec cen

Kiedy Douglas porównuje całkowitą ilość pieniądza

w rękach konsumentów z całkowitą ilością produktów

(pośrednie, produkcyjne, konsumpcyjne, prywatne, pub-

liczne) wyrażoną w cenach, stawia on diagnozę niedo-

boru siły nabywczej wobec cen (Douglas 1920a, 1924a,

1930a i b i 1931a) i ten niedobór jest strukturalny, a nie

koniunkturalny (Douglas 1930a).

Douglas precyzuje, że jego diagnoza nie skupia się

tylko na nierównej dystrybucji siły nabywczej, która po-

woduje, że niektóre osoby nie mają jej dosyć, kiedy inne

mają jej w nadmiarze, ale że chodzi o

globalny

nied -

bór siły nabywczej bez względu na nierówną dystrybu-

cję (Douglas 1924a). Jednak kiedy identyfikuje globalny

niedobór siły nabywczej nie mówi – i twierdzi że nigdy

tego nie powiedział – że obecny system finansowy nie

rozdziela

dosyć siły nabywczej, aby kupić dobra i usługi,

które są na sprzedaż, ale raczej że system produkcyjny

musi być ciągle w stanie nadprodukcji (Douglas 1918 i

1931a), aby system finansowy rozdzielił tyle siły nabyw-

czej, ile potrzeba do kupna dóbr i usług konsumpcyjnych

w sprzedaży (Douglas 1936).

Ta

nadprodukcja musi być w szczególności produk-

cją dóbr i usług, które nie mogą być natychmiast kupione

przez konsumenta (dobra kapitałowe) lub nie są dla nie-

go przeznaczone (eksport) albo jest to po prostu marno-

trawstwo czy zanieczyszczenia (Douglas 1920a).

Przez swoją diagnozę niedoboru siły nabywczej

wobec cen Douglas oskarża wszystko to, co powoduje,

zwiększa lub przyśpiesza

desynchronizację mechani­

zmu tworzenia cen,

który rozdziela siłę nabywczą – który

to mechanizm jest synchroniczny z fizycznym mechani-

zmem produkcyjnym –

i mechanizmu likwidacji kosztów,

który wycofuje siłę nabywczą, sytuacja, w której coraz

szybciej powstaje coraz większe opóźnienie między roz­

działem siły nabywczej i likwidacją kosztów, w których ta

siła nabywcza powstała (Douglas 1920 a i b i 1931 a).

Inaczej mówiąc konsumenci kupują obecną produk-

cję za pieniądze rozdzielone w ramach produkcji przy-

szłej. Przy wydłużeniu procesu produkcyjnego kupuje

się obecną produkcję za pieniądze rozdzielone na pro-

dukcję coraz bardziej odległą – a propaganda na rzecz

dużych inwestycji w środki produkcji ustępuje miejsca

innej, zachwalającej zalety inwestowania w badania roz-

wojowe – i to wydłużenie odbywa się coraz szybciej.

2.2. Prawdziwy powód niedoboru siły nabywczej

Douglas oznajmia, że z realnego, to znaczy fi­

zycznego punktu widzenia powód niedoboru siły na-

bywczej jest blisko związany z zastępowaniem pracy

ludzkiej pracą maszyn (Douglas 1931a). Fizyczne skutki

zastępowania pracy ludzkiej pracą maszyn są opisane

następująco:

Jeśli

jednostka pracy ludzkiej wspomagana przez

moc mechaniczną i maszynę produkuje „n” razy więcej

niż ta sama jednostka bez takiej pomocy,

to

produkcja jest „n” razy większa

i

potrzeby ludności muszą wzrosnąć w takim samym

stopniu jak zdolność produkcyjna

oraz

mechanizmy finansowe muszą być dostosowane do

dystrybucji takiej produkcji;

co pokazuje porównanie modelu 1, małej gospodarki

zbieraczy owoców i zbóż, z siłą roboczą bez kapitału, i

modelu 2, też małej gospodarki, ale już rolniczej, dyspo-

nującej narzędziami, a więc z siłą roboczą i kapitałem.

Równania opisujące te gospodarki znajdują się w anek-

sie A, definicje zmiennych w aneksie B. Modele A, B, jak

również C są oparte na pracach twórcówmodelu oblicze­

niowego ogólnie zrównoważonego (Decaluwe 2001).

Wprowadzenie narzędzi powiększa produkcję 4-

krotnie, w wielkości i w wartości, ponieważ XS wzrasta

z 1000 do 4000 jednostek a PXS z 2000 do 8000 jed-

nostek liczbowych, przy sile roboczej L wynoszącej 160

jednostek roboczych. Popyt XD również wzrasta 4-krot-

nie, z 1000 do 4000 jednostek, a PXD z 2000 do 8000

jednostek liczbowych.

W obu modelach rynki są zrównoważone : rynek

pracy (LS=LD=160), rynek produktów (XS=XD=1000

lub XS=XD=4000), rynek inwestycji i oszczędności

(IT=SM=160 lub IT=SM=640). W gospodarce rolniczej

nie ma jednak wystarczającej siły nabywczej, ponieważ

wypłacone zarobki (SL =1600 jednostek liczbowych) są

znacznie niższe od cen dóbr konsumpcyjnych przezna-

czonych na sprzedaż (PC=5760 jednostek liczbowych).

Powód: tylko ¼ produkcji jest wynikiem pracy ludzkiej

(α=0,25 w funkcji produkcji), podczas gdy ¾ to wynik

pracy maszyn (1-α=0,75 w funkcji produkcji). Nato-